«Individuallik» - yuqoridagiikkalatushunchaganisbatantorroqtushunchabo‘lib, ukonkretodamniboshqabirkonkretodamdanfarqlovchibarchao‘zigaxosxususiyatlarmajmuinio‘zichigaoladi. SHunuqtainazardanshaxstiziminitahlilqiladiganbo‘lsak, shaxsningindividualligigauningqobiliyatlari, temperamenti, xarakteri, irodaviysifatlari, emotsiyalari, xulqigaxosmotivatsiyavaijtimoiyustanovkalarikiradi. Aynanshuqaydetibo‘tilgankategoriyalarshaxsdagiindividualliliknita’minlovchikategoriyalardir. Uningma’nosishundaki, bo‘yi, eni, yoshi, sochiningrangi, ko‘zqarashlari, barmoqharakatlarivashungao‘xshashsifatlaribirxilbo‘lganinsonlarnitopishmumkin, lekinxarakteri, qobiliyatlari, temperamenti, faoliyatmotivatsiyasivaboshqalargaaloqadorsifatlarimajmuibirxilbo‘lganodamnitopibbo‘lmaydi. Ular - individualdir.
Qobiliyatlar - shaxsdagishundayindividual, turg‘unsifatlarki, ularodamningturlixilfaoliyatdagiko‘rsatgichlari, yutuqlarivaqiyinchiliklarisabablarinitushuntiribberadi.
Temperament - insonningturlivaziyatlardanarsa, hodisa, holatlarvainsonlarninghatti-harakatlariganisbatanreaksiyasinitushuntiribberuvchixususiyatlarimajmuidir.
Xarakter - shaxsningalohidainsonlarvainsonlarguruhi, o‘z-o‘ziga, vaziyatlar, narsalarvahodisalarganisbatanmunosabatlaridanorttiradigansifatlarinio‘zichigaoladi.
Irodaviysifatlar - harbirimizningo‘zoldimizgamaqsadqo‘yib, ungaerishishyo‘lidagiqiyinchiliklarniengishimiznita’minlovchima’lumsifatlarimizmajmuinio‘zichigaoladi.
Emotsiyalarvamotivatsiyaesaatrofimizdasodirbo‘layotganhodisalar, biznio‘rabturganodamlarvaularninghatti-harakatlariniruhanqandayqabulqilib, ulargabildiradiganhissiymunosabatlarimiznibildiruvchisifatlarimizbo‘lib, ularaynivaziyatlardagirealholatlarimizdanvaularningongimizdaaksetishidankelibchiqadi.
Ijtimoiyustanovka - yuqoridagibarchaxususiyatlarkompleksigaegainsonningturliijtimoiyvaziyatlardagifaoliyatvaharakatlargaruhanhozirligivamunosabatbildirishuslubidankelibchiqadiganchuqurichkiholatidir.
Bizyuqoridasanabo‘tganindividual-psixologikxususiyatlarningahamiyatikatta. Ularbizningjamiyatdagio‘rnimiz, obro‘-e’tiborimiz, ishdagivao‘qishdagiyutuqlarimiz, insonsifatidagiqiyofamizni, kimekanligimizni, kerakbo‘lsa, o‘zligimiznibelgilaydi. Kimbilanqaerdauchrashmaylik, o‘shainsonningbugungiholati, qayfiyati, bizgavabizbildirayotganfikrlargamunosabati, hamkorlikdaishlashtilak-istaklarigadoimoe’tiborberamizvabumasalabizuchunmuhimbo‘ladi. Xuddishundaysuhbatdoshhamsuhbatningboshidanoq, biznio‘rganaboshlaydi. CHunkiagarsuhbatdoshlarbir - birlarinibilsalarbirgalikdagifaoliyatnisamaralitashkiletishvaundanfoydaolishimkoniyatiko‘proqbo‘ladi. SHuninguchunhamishdaham, damolishgaotlanganchog‘daham, qaerdabo‘lsahamo‘zimizga «qo‘shni» tanlagandauninginsonsifatidaqandayekanligigaqiziqamiz. Agarsuhbatdoshyokisherikbizgatanishbo‘lmasa, unitaniganlardanoldindanso‘rabhamolamizvabundaaynanuningnimagaqobilligi, fe’li, ishga, odamlargamunosabatiniso‘raymizvaxohlaymizki, uto‘g‘risida «Judaxushfe’l, odamgir...»kabitasniflarnieshitgimizkeladi. Birorergaishgakirayotganpaytdahamrahbaralbattao‘zigayaqinodamlardanyangixodimningxarakterini, qobiliyatinivamuhimnarsalargamunosabatinialbattaso‘raydivashuasosdasuhbatgatayyorlanadi.
Demak, individualsifatlarbizningonglihayotimizningajralmasqismi, idrokimiz, xotiramizvafikrlarimzyunaltirilganmuhimpredmetekan. CHunkiaynanularbizningturlifaoliyatlarniamalgaoshirishvaishlarnibajarishdagiindividualuslubimizgabevositaaloqador. Kimdirjudachaqqon, tezishqiladi, lekinsifatsiz. Kimdirjudayaxshiqoyilmaqomishqiladi, lekinjudasekin, kimdirishgayuzakiqarab, nomigaunibajarsa, boshqabirodamungabutunvujudivae’tiqodibilanmunosabatdabo‘lib, tinimsizizlanadivajamiyatuchunmanfaatqidiradi. SHuninguchunhamindividuallikningfaoliyatvamuloqotdagisamarasiniinobatgaolib, engmuhimindividual-psixologikxususiyatlarnialohidao‘rganamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |