O`zbеkistоnrеspublikаsi оliy vа o`rtа mахsus tа`lim vаzirligi islоm kаrimоv nоmidаgi toshkеnt dаvlаt tехnikа unеvirsitеti tеrmiz filаli

Синовга тайёрлаш
Битум +160 ⁰С ҳароратдан ошмаган ҳолда қиздириб, доимий равишда аралаштириб туриш йўли билан сувсизлантирилади. Сўнгра № 0,7 мм элакдан ўтказилади ва юқори қиррасига 5 мм етказмай бюксга қуйилади ва ҳаво пуфакчалари йўқолгунча аралаштирилади.
Битум бюкс билан биргаликда сувли ҳаммомда 60-90 минут давомида ҳарорати 25 ⁰С ва 0 ⁰С ҳароратгача совутилади.
Синов ўтказиш
Тайёр бўлган битум намунаси бюкс билан биргаликда ҳажми камида 0,5 литрли сув тўлдирилган бошқа идишга қўйилади.
Сувнинг ҳарорати 25 ⁰С ва 0 ⁰С бўлиши керак. Сувли идиш асбоб столчасига қўйилади ва игнанинг учи битум юзасига тегар-тегмас қилиб ўрнатилади ва стрелка нолга қўйилади.
Сувнинг ҳарорати 25 ⁰С бўлганда унга қўйилган юк игнанинг оғирлиги билан биргаликда 100 г, игнанинг ботиш вақти 5 секунд бўлиши керак. Сувнинг ҳарорати 0 ⁰С бўлганда эса унга қўйилган юк игнанинг оғирлиги билан биргаликда 200 г, игнанинг ботиш вақти 60 секунд бўлиши керак.
Натижалар шкаладаги кўрсаткичлардан олинади. Аниқлашлар битум юзасининг турли нуқталарида 3 марта такрорланади.
Бунда нуқталар ораси ва идиш чеккасидан 10 мм бўлиши кеарк. Игна қайта ботирилаётганда бензин билан артиб тозаланади.
Игнани ботиш чуқурлиги деб (мм нинг ўндан бир улушида ўлчанади) 3 марта такрорланган натижанинг ўртача олинганига айтилади.
Игнани ботиш чуқурлиги бўйича олинган натижани ГОСТ 22245-90 да берилган (Таблица 1) талаблар бўйча қайси маркадаги битумга мос келиш келмаслиги ва маркаси аниқланади.

Бажарди:
Қабул қилди:


Лаборатория иши № 2
Мавзу: Битумнинг юмшаш ҳароратини аниқлаш

Керакли жиҳозлар:	“Халқа ва шар” асбоби, 4 та халқа, 4 шар, термометр, секундомер, шиша ёки металл пластинкалар, пичоқ, стакан, глицерин, декстрин, пинцет, дистилланган сув, иситиш манбаи (электр плита ёки газ горелкаси), 0,7 мм ли элак.