JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
Volume: 01 Issue: 06 | 2021
ISSN: 2181-2608
583
Talabalar Hayotida Huquqiy
Kompetensiyaning Tutgan O‘Rni
Va
Ahamiyati
Nurmatov Dilshodjon Tursunmurod o‘g‘li
Farg‘ona viloyati Qo‘riqlash boshqarmasi Qo‘qon
shahar
qo‘riqlash
bo‘limi 2
-otryad 1-guruh komandiri
Annotatsiya
:
Mazkur maqolada huquqiy ong va madaniyatning jamiyat
taraqqiyotidagi roli, talabalar huquqiy madaniyatini
rivojlantirishda ta'lim-tarbiya tizimining asosiy vazifalari
yoritilgan. Shu bilan birga talabalar huquqiy madaniyatini
rivojlantirishga doir amaliy taklif va tavsiyalar berilgan.
Kalit so'zlar
:
huquqiy ong, huquqiy madaniyat,
fuqarolik jamiyati, oliy ta'lim, yuridik ta'lim,
huquqiy
targ'ibot.
JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
Volume: 01 Issue: 06 | 2021
ISSN: 2181-2608
584
Hozirgi kunda bizning mamlakatimizda eng
ko‘p
e’tibor
berilayotgan va dolzarb sohalardan biri bu
aynan
ta’lim
sohasidir. Barchamiz
ta’lim
sohasidi huquqiy kompetensiya tushunchasini chuqur anglab
yetmasligimiz mumkin. Ammo biz oliy
ta’limda
buni
anglamog‘i
miz darkor.
Men quyida aynan shu
tushunchani yoritib
o‘tmoqchiman.
Demokratik huquqiy davlat, erkin fuqrolik jamiyatini rivojlantirish, hamda yangi Ozbekistonni
rivojlangan davlatlar qatoridan munosib o'rin egallashiga erishish kabi buyuk maqsadlar oldida
yoshlarning huquqiy savodxonligi va huquqiy madaniyatini rivojlantirish
eng ustuvor vazifalardan
biridir. Yuksak huquqiy madaniyat - jamiyat taraqqiyotining asosi ekan, demak, ta'lim-tarbiyani
modernizatsiyalash, jahon andozalari darajasida tashkil qilishda huquqqiy tarbiya ham alohida
ahamiyat kasb etadi. Yoshlar huquqiy madaniyatini yuksaltirish eng avvalo ularda qonunlarga hurmatni
shakllantirish, oz huquq va burchlarini to liq anglab yetish va rioya etish, befarqlikka yo'l qo'ymaslik,
jinoyatchilkning oldini olish kabi bir qator muammolarning amaliy yechimi bolib xizmat qiladi.
Huquqiy savodxonlik fazilati shaxs - jamiyat -davlat munosabatlariga muhim ta'sir ko'rsatadi, hayotda
mehnat faoliyatida yoki boshqa bir sohada yuzaga keladigan muammolarni adolatli va xolis hal qilish
imkonini beradi[1].
Kompetensiya (lot.
competo
—
erishyapman, munosibman, loyiqman)
—
1) muayyan davlat organi
(mahalliy
oʻzini
oʻzi
boshqarish organi) yoki mansabdor shaxsning krnun, ustav yoki boshqa
hujjat bilan belgilangan vakolatlari, huquq va burchlari doirasi.
Kompetensiya
–
fan bo‘yicha
egallagan
nazariy bilim
, amaliy ko‘nikma va malakalarni kundalik
hayotida duch keladigan amaliy va nazariy masalalarni yechishda foydalanib, amaliyotda qo‘llay
olishdir.
Kompetentlilik tarkibiga sof kasbiy bilim, ko‘nikma va malakalardan tashqa
ri,
tashabbuskorlik,
hamkorlik, guruhda ishlash layoqati, kommunikativ qobiliyati,real baholay olish, mantiqiy fikrlash,
axborotni saralash va foydalana olish xususiyatlari kiradi.
Kompetensiyalarni hakllantirishga yo‘naltirilgan ta’lim–o‘quvchilarda
egallangan bilim, ko‘nikma va
malakalarni o‘z shaxsiy, kasbiy va ijtimoiy faoliyatlarida amaliy qo‘llay olish kompetensiyalarini
shakllantirishga yo‘naltirilgan ta’limdir.
"Jamiyatni siyosiy, ijtimoiy va iqtisodiy modernizatsiya qilish bo'yicha keng ko'lamli chora-
tadbirlarimiz natijasida yangi O'zbekiston shakllanmoqda. Bugungi kunda mamlakatimizdagi
demokratik o'zgarishlar ortga qaytmaydigan tus oldi"[2].
O'qitish metodlari ta'lim jarayonida o'qituvchi va talabalar faoliyatining yo'nalishini, o'qitish
jarayonining qanday tashkil etilish' va olib borilishi hamda o'qituvchining ish harakatlarini belgilaydi
Bu metodlar o'qituvchi tomonidan o'quvchilar bilim, malaka va ko'nikmalarni o'zlashtirishi uchiui
qo'llaniladigan usullar yig'indisini o'z ichiga oladi.Ta'lim tizimida o'qitish metodlari bilan birga «usul»
va «vosita» degan atamalar ishlatiladi.
Usul - ma'lum o'quv materialini o'tishda qo'llanayotgan asosiy o'qitish metodi
bilan birga ikkinchi bir
o'qitish metodining ayrim elementlaridan foydalanib ish ko'rishdir.