|
JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
Volume: 01 Issue:
ISSN: 2181
Таълим
Муассасаларини
Химматалиев Дустназар Омонович
педагогика фанлари доктори, профеесор в.б.,
Тошкент вилояти Чирчик давлат педагогика
институти;
Исакова Нозина Шердоровна
Искандарова Гулрух
Тошкент вилояти Чирчик давлат педагогика
институти, Таьлим муассаларини бошкариш
йуналиши 2 курс магистрантлари
Аннотация.
В
статье
рассматриваются
социально
основы
управления
,
принципы
Приведено
описание
экономических
заведений
и
их
управления
.
Калит сўзлар:
развитие
,
образование
экономическое
,
управление
,
цель
Volume: 01 Issue: 06 | 2021
2181-2608
328
Муассасаларини
Бошқариш
Химматалиев Дустназар Омонович
анлари доктори, профеесор в.б.,
илояти Чирчик давлат педагогика
Исакова Нозина Шердоровна,
к давлат педагогика
и, Таьлим муассаларини бошкариш
йуналиши 2 курс магистрантлари
социально
-
экономические
принципы
управления
.
экономических
учебных
образование
,
социально
-
цель
.
JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
Volume: 01 Issue: 06 | 2021
ISSN: 2181-2608
329
Ўзбекистон
давлатини
ҳар
томонлама
ривожлантириш
,
иқтисодий
мустақиллигини
таъминлаш
кўп
жиҳатдан
замон
талабига
жавоб
берадиган
раҳбар
ва
мутахассисларни
тайёрлаш
сифатига
боғлиқ
.
Бозор
иқтисодиёти
шароитида
бошқарув
кадрларини
тайёрлашда
олий
таълим
муассасаларининг
роли
катта
,
албатта
.
Иқтисодий
олий
таълимнинг
асосий
мақсадларидан
бири
,
бозор
муносабатлари
шароитида
ишлай
оладиган
малакали
кадрларни
тайёрлаш
,
яъни
ўқувчиларда
замонавий
фикрни
шакллантира
оладиган
,
хўжалик
юритиш
ва
бошқарувда
янгича
усулларни
қўллай
оладиган
,
шунингдек
раҳбарлик
санъати
сирларини
ўргана
оладиган
даражада
назарий
ва
амалий
билимлар
беришдан
иборатдир
.
Бу
хўжалик
юритувчи
субъектларнинг
эркинлиги
ва
иқтисодий
мустақиллигини
ошириш
,
тадбиркорлик
фаолиятини
ривожлантириш
йўлидаги
мавжуд
тўсиқларни
бартараф
этишни
англатади
».
Иқтисодий
ислоҳотларни
амалга
оширишда
бошқарув
аппаратининг
роли
муҳим
аҳамиятга
эга
.
Бошқарув
аппаратининг
тузилиши
деганда
,
бошқарув
аппарати
ва
улар
орасидаги
боғланиш
тушинилади
.
Бошқарув
аппаратининг
таркиби
бир
-
бири
билан
боғланган
тенг
ҳуқуқли
бирикмалар
ва
буғинлар
билан
тўлдирилиши
унинг
тизими
дейилади
.
Ташкилий
қисм
бу
бошқарув
тизимининг
асосий
таркибий
қисмларидан
бири
бўлиб
,
бошқарувчи
тизим
,
субъекти
ташкилий
тузилишининг
шакли
демакдир
.
У
бошқарув
тизимининг
негизи
сифатида
майдонга
чиқади
ва
кадрлар
билан
бошқаришни
ташкил
қилиш
расмий
қоидаларини
тартибга
солади
.
Ана
шунинг
учун
ҳам
унинг
бошқарув
тизимидаги
роли
бениҳоя
каттадир
.
Ўзбекистонда
бошқаришнинг
илмий
асослари
пайдо
бўлиши
ўзининг
чуқур
тарихий
илдизларига
эга
бўлиб
,
унинг
асосий
тамойиллари
Х
III-
Х
IV
асрларга
келиб
Ўрта
Осиё
Амир
Темур
ҳукмронлиги
даврида
тўла
шаклланган
эди
.
Бу
даврда
юқори
интизом
,
ижтимоий
ҳимоя
ва
олий
даражадаги
бошқариш
тизимига
эга
бўлган
давлатнинг
бунёдга
келиши
ўрта
аср
давридаги
бошқариш
услублари
ўзида
энг
илғор
ғояларни
мужассамлаштирилганидан
дарак
беради
.
Бошқарув
тизимининг
самарали
ташкил
этилиши
,
унинг
инсонпарварлик
,
иқтисодий
ва
рационал
усул
билан
ташкил
этилиши
,
унинг
негизида
инсон
манфаатлари
ётганлиги
,
давлат
сиёсатининг
бошқарувга
ижобий
таъсири
дунёда
буюк
давлат
пайдо
бўлиши
билан
якунланди
.
Юқорида
қисман
айтиб
ўтилганидек
,
бошқаришнинг
мақсадли
инсоният
яхши
яшаши
,
ишлаши
,
ўқиши
учун
шароит
яратиб
беради
ва
умумий
мақсад
одамларни
жипслаштириб
,
бирлаштириб
туради
.
Ҳар
қандай
ижтимоий
тизимда
меҳнат
корпорацияси
ташкил
топгани
ҳолда
уни
бошқариш
мавжуддир
.
Ҳар
қандай
нисбатан
катта
миқёсидаги
бевосита
ижтимоий
ёки
биргаликда
қилинадиган
меҳнат
идора
қилувчига
маълум
даражада
муҳтож
.
Бу
идора
қилувчи
индивидуал
ишлар
ўртасида
гармония
ўрнатади
.
Маълумки
,
бошқариш
деб
,
кўзда
тутилган
мақсад
учун
қилинадиган
ҳаракат
тушинилади
.
Ҳар
қандай
бошқариш
асосида
кўзда
тутилган
мақсад
ётади
.
Бошқаришда
бошқарувчи
система
,
ва
бошқарилувчи
система
амал
қилади
.
Шундай
экан
бошқариш
бирор
бир
системани
иккинчи
бир
JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
Volume: 01 Issue: 06 | 2021
ISSN: 2181-2608
330
системага
ўзгартиришга
айтилади
.
Бошқарувчи
система
бошқарилувчи
системага
таъсир
кўрсатишда
амал
қилиши
керак
бўлган
қонун
қоидаларга
бошқариш
тамойиллари
(
принциплари
)
деб
аталади
.
Юқоридагилардан
келиб
чиққан
ҳолда
бошқаришнинг
қуйидаги
тамойилларини
келтириш
мумкин
ва
у
тамойиллар
бозор
иқтисодиёти
шароитида
ҳам
амал
қилади
:
1.
Демократик
тамойили
.
2.
Сиёсий
раҳбарлик
тамойили
.
3.
Хўжаликни
режали
юритиш
тамойили
.
4.
Илмийлик
тамойили
.
5.
Кадрларни
тўғри
танлаш
тамойили
.
Бошқаришнинг
тамойиллари
билан
бирга
унинг
вазифалари
ҳам
мавжуд
.
Бошқаришнинг
вазифаси
кишиларнинг
субъектив
фаолиятини
биринчи
навбатда
бошқариш
соҳасидаги
фаолиятини
объектив
қонунларнинг
талабларига
ана
шу
қонунлар
белгилаб
берадиган
прогрессив
тенденцияларнинг
талабларига
мувофиқлаштиришдан
иборат
.
Шу
сабабли
иқтисодий
қонунларнинг
моҳиятини
,
уларни
амал
қилиш
шароитини
билиш
халқ
хўжалигининг
ҳамма
босқичларида
илмий
асосда
бошқаришни
ташкил
этишнинг
энг
муҳим
омили
ҳисобланади
.
Шундай
экан
бошқаришнинг
қуйидаги
вазифалари
(
функциялари
)
амал
қилади
:
1.
Режалаштириш
;
2.
Мувофиқлаштириш
;
3.
Ишлаб
чиқиш
.;
4.
Ўзгартириш
киритиш
.
5.
Назорат
қилиш
.
Маълумки
,
биринчи
чақириқ
Ўзбекистон
Республикасининг
2020
йил
23
сентябрда
янги
таҳрирдаги
«
Таълим
тўғрисида
»
ги
қонун
қабул
қилинган
эди
.
Адабиётлар
1.
Қодиров
Б
. «
Таълим
тизимидаги
ислоҳотлар
мақсад
ва
йўналишлар
».
Т
. «
Ўзбекистон
» -
2000
й
.
2.
Ўлмасов
А
.,
Шарифхўжаев
М
. «
Иқтисодиёт
назарияси
» (
дарслик
)
Т
. «
Ўқитувчи
» - 1995.
3.
Ўлмасов
А
. «
Иқтисодиёт
асослари
».
Т
. «
Ўқитувчи
» -2001
4.
Махмутов
,
Ибрагимов
,
Чошанов
.
Педагогические
технологии
развития
мўшления
учаҳихся
.
Казань
, 2001.
JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
Volume: 01 Issue: 06 | 2021
ISSN: 2181-2608
331
5.
Фаберман
Б
.
Л
.
Составление
педагогических
тестов
.
Тошкент
, 2000.
6.
Махкамов
У
,
Тилябова
Н
,
Тилябова
Ш
.
Педагогик
махорат
.
Тошкент
2003
й
.
JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS)
Volume: 01 Issue:
ISSN: 2181
Мусиқа
Маданияти
Ў
Педагогик
Ҳамда
Ижодкорлик
Бахрам Худойназарович Мадримов
Бухоро давлат университети
кафедраси профессори
Аннотация.
Ушбу
мақолада
ўқувчи
муваффақиятларни
қўлга
ғайратларининг
маъноси
ва
томон
силжиши
,
ютуқлар
қ
таъминловчи
шароитларни
яратиш
ўқишга
ҳавас
ва
ўқиш
иқтидорини
вазифалардан
бири
эканлиги
Мусиқа
туфайли
инсонда
олийжаноблик
гўзаллик
ташқи
дунёдагина
эмас
ҳам
мавжуд
эканлиги
тўғрисидаги
келади
.
Ўзбек
халқининг
беба
мусиқа
асарларини
халқ
чол
ижро
этишни
ривожлантириш
ёшларни
мусиқага
бўлган
қ
мақолада
акс
этган
.
Калит
сўзлар:
педагогик
технология
,
мусиқа
маданияти
Volume: 01 Issue: 06 | 2021
2181-2608
332
Ўқитувчисининг
Ижодкорлик
Маҳорати
Мадримов
Бухоро давлат университети, Мусиқа таълими
увчи
-
ёшлар
талимида
киритиши
,
ўз
куч
-
самарасини
англашга
қувончини
ҳис
этишни
яратиш
,
меҳнатсеварлик
,
тидорини
тарбиялаш
асосий
эканлиги
таъкидлаб
ўтилган
.
олийжаноблик
,
улуғворлик
,
эмас
,
балки
унинг
ўзида
рисидаги
тасаввур
юзага
бебаҳо
,
мумтоз
,
нодир
чолғуларида
бадиий
,
етук
ривожлантириш
,
ҳозирги
давримизда
қизиқишини
орттириши
педагогик
маҳорат
,
ахборот
маданияти
.
Do'stlaringiz bilan baham: |
