O’zbekistonda fitotsenologiya (geobotanika) fanining rivojlanishi. Reja: Reja

O‘zbekistonda ham geobotanika fanining o‘ziga xos bosqichlari bo‘lib, o‘zbekistonlik olimlarning bu sohadagi ilmiy ishlari dunyo geobotanika faniga qoshilgan hissadir. Ozbekiston va Orta Osiyoda unga yondosh hududlarda dastlabki botanik-geografik va geobotanik tekshirishlar X1X asrda boshlandi. Aleksandr Leman 1841 yilda Buxoro va Samarqand atroflarida, Zarafshon daryosining yuqori oqimidan koplab botanik materiallar topladi. Ushbu yigilgan materiallanga asoslanib I.G.Borshov 1865 yilda Zarafshon vodiysini alohida botanik geografik rayonga ajratdi.

O‘zbekistonda ham geobotanika fanining o‘ziga xos bosqichlari bo‘lib, o‘zbekistonlik olimlarning bu sohadagi ilmiy ishlari dunyo geobotanika faniga qoshilgan hissadir. Ozbekiston va Orta Osiyoda unga yondosh hududlarda dastlabki botanik-geografik va geobotanik tekshirishlar X1X asrda boshlandi. Aleksandr Leman 1841 yilda Buxoro va Samarqand atroflarida, Zarafshon daryosining yuqori oqimidan koplab botanik materiallar topladi. Ushbu yigilgan materiallanga asoslanib I.G.Borshov 1865 yilda Zarafshon vodiysini alohida botanik geografik rayonga ajratdi.

Orta Osiyo chollari shimoliy rayonlarining osimliklar formatsiyalarini organish natijasida,osimliklar qoplami mustaqil,avtoxton yol bilan paydo bolib rivojlanganligini isbotladi. O.A.Fedchenko Zarafshon vodiysida 1868-1871 yillarda tekshirishlar olib borib, bir yarim mingga yaqin osimlik turlarini aniqladi. A.B.Bunakovskiy 1873-1874 yillarda Chirchiq daryosi vodiysida ormon osimliklari qoplamini organdi. Fransiyalik olimlardan G.Kapyu va Bonvola 1881 yilda Ozbekiston hududlari va Garbiy Tyon Shonning osimliklarini organdi. Mashhur olim V.I.Lipskiy 1887-1896 yillarda tekshirish ishlarini olib borib “Горная Бухара” (1902) — (Tog‘li Buxoro), “O‘rta Osiyo florasi”nomli yirik asarlarini yaratdi. O‘zbekiston hududlarining o‘simliklar qoplamini o‘rganishda S.I.Korjinskiyning xizmatlari ancha salmoqli. Uning 1898 yilda yozilgan yirik asari, “Очерк растительности Туркестана”dastlabki geobotanik ish edi. XX asrning 30-60- yillarida O‘zbekistonda geobotanik yo‘nalishdagi ilmiy ishlar akademik Ye.P.Korovin boshchiligida olib borildi va 200 ga yaqin geobotanik mutaxassislar tayyorlandi.

• Orta Osiyo chollari shimoliy rayonlarining osimliklar formatsiyalarini organish natijasida,osimliklar qoplami mustaqil,avtoxton yol bilan paydo bolib rivojlanganligini isbotladi. O.A.Fedchenko Zarafshon vodiysida 1868-1871 yillarda tekshirishlar olib borib, bir yarim mingga yaqin osimlik turlarini aniqladi. A.B.Bunakovskiy 1873-1874 yillarda Chirchiq daryosi vodiysida ormon osimliklari qoplamini organdi. Fransiyalik olimlardan G.Kapyu va Bonvola 1881 yilda Ozbekiston hududlari va Garbiy Tyon Shonning osimliklarini organdi. Mashhur olim V.I.Lipskiy 1887-1896 yillarda tekshirish ishlarini olib borib “Горная Бухара” (1902) — (Tog‘li Buxoro), “O‘rta Osiyo florasi”nomli yirik asarlarini yaratdi. O‘zbekiston hududlarining o‘simliklar qoplamini o‘rganishda S.I.Korjinskiyning xizmatlari ancha salmoqli. Uning 1898 yilda yozilgan yirik asari, “Очерк растительности Туркестана”dastlabki geobotanik ish edi. XX asrning 30-60- yillarida O‘zbekistonda geobotanik yo‘nalishdagi ilmiy ishlar akademik Ye.P.Korovin boshchiligida olib borildi va 200 ga yaqin geobotanik mutaxassislar tayyorlandi.

O.A.Fedchenko