«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati toshkent temir yo‘l muhandislari instituti «temir yo‘llar elektr ta’minoti» kafedrasi

13-mavzu 
O‘zgaruvchan tok yuqori voltli uzgichlarni yoy so‘ndirgichli, moyli, 
elektrmagnitli, havoli, gazli, vakuumli turlari. Ularni vazifasi, asosiy
parametrlari, ishlash asoslari. 
(ma’ruza – 2 soat) 
Yuqori kuchlanishli o`zgaruvchan tok uzgichlari 
Yuqori kuchlanishli uzgichlar ishchi va shikastlanish hamda avariya toklarini tezkorlik bilan uzish va ulash 
uchun xizmat qiladi. Elektr stansiya va podstansiyalarda qo`llanadigan elektr jihozlari va qurilmalari orasida 
qo`llanadigan eng zaruriy jixoz–bu uzgich (viklyuchatel’) bo`lib, uning samarali ishidan elektr ta’minotining 
uzluksizligi va puxtaligi to`la bog`liq bo`lib qoladi.
Yuqori kuchlanishli uzgichlar o`zgaruvchan tok zanjirlarining ekspluatasiya sharoitidagi har xil rejimlarda 
kommutasiyalash uchun, ya’ni nominal qisqa tutashish, salt ishlash toklarini, shuningdek kondensator 
batareyalari, uzun elektr uzatish yo`li toklarini ulash, o`chirish kabi vazifalarni bajarish uchun mo`ljallangan. 
Uzgich ishlarining eng og`ir sharoitlari qisqa tutashish toklarini ulash, uzish davriga to`g`ri keladi.