O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Pirmuhammadni (1557 - 1561), 
keyin otasi 
Iskandarxonni (1561 -1 5 8 3 ) 
xon deb e’lor qilgan bo‘lsa-da, amalda 
mamlakat hukmdori uning o‘zi edi.
Abdullaxonning butun hukmronlik davri tinimsiz urushlarda kechdi. 
Chunonchi, 
1574-yili Balxni, 1578-yili Sam arqandni, 1583-yili Toshkent 
va F a rg 'o n a n i, 1584-yili Badaxshonni, 1595-yili X orazm ni
zabt etdi va 
o‘z davlati tarkibiga qo'shib oldi. Shundan keyin uning davlati sarhadlari 
janubda 
H iro td a n M ashhadgacha, shim olda O rol dengizigacha, Kaspiy 
de n g izid a n Issiqko'lgacha
yetdi. Butun Movarounnahr, Xorazm va Xuro- 
son yana yagona hukmdor qoli ostida birlashtirildi. 
XVI asr oxirlariga
kelib Buxoro xonligi nisbatan markazlashgan ulkan davlatga aylandi.
Shunday qilib, XVI asrdagi davlatchiligimiz tarixida yetakchi sulo- 
la shayboniylar sulolasi bo'ldi. Bu sulola o‘zbek davlatchiligi rivojiga 
ma'lum darajada hissa qo'shdi. Sulolaning eng qudratli vakili Abdulla­
xon II davrida esa o'zbek davlatchiligi o‘z tarixida yana bir bor yuksak 
darajaga ko'tarila oldi.

---

127
S havbonivlar sulolasi hukm ronliainina barham tooishi.
Abdullaxon 
II mamlakatni birlashtirish yo'lida shayboniy sultonlarnlng markaziy 
hoklmiyatni kuchsizlantirishga urinishlariga qarshi tinlmslz va shafqat- 
siz kurash olib bordl. Bu maqsad yo'lida qarindoshlariga ham shafqat 
qilmadi. Abdullaxon II garchand davlatni markazlashtira oigan bolsa­
da, davlatdagi ichki nizolarga to'la barham bera bilmadi. Shunday qilib, 
Abdullaxon II vafotidan atigi 3 yil o'tgach bir asr davom etgan shayboniylar 
sulolasi hukmronligi barham topdi.
Shayboniy Abdullaxon II 
1598-yil fevral 
oyida vafot etgach, taxtga 
uning o'g'li