O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Sayfiddin Boxarziy, Bayonqylixon 
maqbaralari, Samarqanddagi mash- 
hur 
Shohizinda 
me’moriy ansambliningasosiy qismi bo'lgan 
Qusam ibn
A b b os 
maqbarasiningziyoratxonasi, Ko‘hna Urganchdagi balandligi 
62
metrliulug'vor 
minora, 
Najmiddin Kubro vaTo‘rabekxonim 
maqbaralari 
shul ar jumlasidandir. 
XIII asr o ‘rtalarida 
Buxoroda 
Mas’udiya 
va 
Xoniya
nomlari bilan shuhratqozongan ikkita madrasa bino qilinadi, ularning har 
birida mingtagacha tolibi ilm tahsil ko'rgan.
XIII asrning 2-yarmi - XIV asr boshlarida 
fors-tojik she’riyatining 
yirik namoyandalaridan 
Jaloiiddin Rumiy, Sa’diy Sheroziy, Amir Xus-
rav Dehlaviy 
kabi buyuk siymolar yashab ijod etganlar. 
Jaloiiddin Ru­
miy 
(1207- 1273) buyuk tasawuf shoiri bo'lib, 36 
ming 
baytdan iborat 
«Masnaviyi ma’naviy» 
nomli dostonini yaratdi. Mazkur asarda u tasav- 
vuf falsafasi asoslarini talqin etadi. Bu davr mutafakkirlaridan biri 
Sa’diy
Sheroziy 
(1219- 1293)dir. U o'zining 
«Guliston», «Bo'ston» 
nomli 
asarlaridagi sermazmun g'azallari bilan Sharq adabiyotining taraqqiyotida 
o'chmas iz qoldirdi. U o'z asaildii bilan ona yerga bo'lgan muhabbat va 
insonparvarlik g'oyalarini bayon etadi. 
O z
davrining buyuk adiblaridan biri 
AmïrXusrav Dehlaviy 
(1253-1325) Nizomiy Ganjaviydan so'ng «Xamsa» 
dostonini yozgan ham shoir, ham musiqashunos mutafakkirlardan edi. U 
«Zafarlar kaliti», «Falakning to'qqiz gumbazi» 
kabi asarlar muallifidir.
XIII asrning 2-yarmidan 
boshlab tarixnavislik ham taraqqiy qiladi. 
Bu davrda 
Juzjoniyning «Tabaqoti Nosiriy» 
(Nosir turkumlari),