O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

mavzudagi 
«Avlodlar», «Omongeldi», «Oydo‘stbiy», «Ernazarbiy»
asarlarida shoir o'z xalqi qahramonlarini fax.r bilan kuylaydi.
XX 
asr boshlariga 
kelib qoraqalpoq adabiyotidagi demokratik 
an’analarini yangi avlod vakillari: 
Umar, Qulimbet, Sariboy, Qulmurot,
Sodiq 
kabilar davom ettirdilar.

---

278
23-BOB. JADIDLAR HARAKATI VA UNING TURKISTON
IJTIMOIY-SIYOSIY VA MADANIY HAYOTIDAGIAHAMIYATI
23.1. JADIDCHILIK HARAKATINING VUJUDGA KELISH!
0 ‘rta Osivoda iadidchilik harakatinina vuiudaa kelish shart-sharoit- 
lari.
Rossiva imperiyasi tomonidan 0‘rta Osiyo xonliklarining zabt etili- 
shi ushbu hududning tanazzulga yuz tutishiga, jahonning rivojlangan 
davlatlaridan ko‘p sohalarda orqada qolib ketishiga, milliy qadriyatlar- 
ning toptalishiga olib keldi. Maorif sohasida ham imperiya manfaatlari- 
dan kelib chiqib mahalliy aholini savodsizlikda, qoloqlikda tutib turishga 
qaratilgan siyosat olib borildi. Turkistonda mustamlakachilikka qarshi 
milliy-ozodlik harakatlari bilan bir qatorda mahalliy aholining aksariyat 
qismi o'zlikni saqlab qolish, milliy madaniyatni asrash va rivojlantirishni 
bir kun bo‘lsa ham unutmadi. 0‘rta Osiyoga nisbatan Rossiya imperi- 
yasining harbiy jihatdan ustunligi mahalliy aholining ochiqdan ochiq 
kurash olib borishiga imkon bermadi. Shuning uchun 
Vatan, millat, 
xalq qayg'usini tushungan kishilar, ayniqsa, ziyolilar xalqni ozodlikka 
eltuvchi yo'l uning ma’rifatini uyg'otish deb bildi.
Ular xalqni ma’rifatli 
qilmasdan turib mustaqillikni qo'lga kiritib bolmaydi deb hisoblaganlar.