O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)

Jaloliddin
ning bosh vaziri 
Sharofulmulk
sultonga fitna 
uyush tira boshlaydi. Uning Jazira va Ko‘niya hukmdorlariga 
Jalolid dindan hokimiyatni tortib olishda madad so‘rab
yozgan 
maktubi 
Jaloliddin
ning 
qo‘liga tushgach, u hibsga olinib, qatl 
etiladi.
1230-yil avgust
da Ko‘niya, Jazira, Damashq va Misrning 
birlashgan qo‘shinidan 
Jaloliddin Manguberdi
kuchlari 
Arzin-
jon yaqinidagi jangda 
mag‘lubiyatga uch radi. 
Jaloliddin 
Man gu berdi
ning kuchsizlanganidan foy dalangan mo‘ g‘ul lar 
katta qo‘shin bi 
lan 
1231-yil 
da Ozarbayjonga bostirib kirib, 
Jalo liddin Mangu berdi
ni ta’qib etishadi. Mo‘g‘ullar uning 
qarorgohiga uyush 
tirgan tungi hujum natijasida 
Jalo liddin 
Manguberdi
ning oz son li qo‘ shi nini tor-mor keltiradilar, 
Jalo-
lid din Manguberdi
ni o‘zi esa ta’qibdan qutu 
lib Kurdiston 
tog‘lariga chiqib keta 
di. Bu yerda qaroqchi kurdlar qo‘li 
ga 
asir tushib, fojiali halok bo‘lgan. 
Atigi o‘ttiz uch yil umr ko‘rgan, ammo nomi ellarda mash-
hur bo‘lgan, Chingizxonni lol qoldirgan, o‘z yurtini beadad sev-
gan oxirgi Xorazmshoh 
Sul ton Jaloliddin Manguberdi
yo rug‘ 
dunyo 
dan ko‘z yumdi. Uning nomi asrlar davomida avlod 
lar 
uchun jaso rat va mardlik, vatanparvarlik ramzi bo‘lib keldi.
Sulton Jaloliddin
ning hayotligi dav 
rida mo‘g‘ullar O‘rta 
Sharqni bosib ololmadilar. Bu voqea ancha keyin – 
1256-
yili
ro‘y berdi. 
Jaloliddin Man gu berdi
o‘n bir yil davomida 
mo‘g‘ullarni nafaqat O‘rta Sharq qa, balki Sharqiy Yev ropaga 
ham qo‘ymadi.