O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)

Tohiriylar hokimiyatining barham topishi.
Tohiriylar 
zamo nida ham mehnat ahlining ahvoli nihoyatda og‘irligicha 
qola 
verdi. Mulkdor dehqonlarning jabr-zulmidan, davlatning 
og‘ir soliq 
laridan bezor bo‘lgan xalq qo‘zg‘olon ko‘taradi. 
Ularga 
“g‘oziylar” 
ham qo‘shiladilar. Qo‘zg‘olonga safforiy-
lar – miskar hunarmand aka-uka 
ya’qub 
va 
Amr ibn Lays
lar 
boshchilik qiladilar. 
873-yil
da Xuroson poytaxti 
Nishopur
ni 
egallaydilar. Natijada 
tohiriylar 
hukmronligi tugatilib, hoki-
miyat 
safforiylar 
qo‘liga o‘tadi.
1
. Ayting-chi, nega Arab xalifaligi og‘ir siyosiy tanglikka uch-
ra di?
2.
O‘ylab ko‘ring-chi, Movarounnahrda mustaqil davlatlarning 
pay do bo‘lishiga nima sabab bo‘ldi? 
3.
Qarluqlar davlati qaysi hududlarda tashkil topdi?
4.
O‘g‘uzlar davlatiga qachon asos solindi? 
5.
Tohiriylar davlati qanday vujudga keldi?
* Tohiriylar – Xurosondagi Tohiriylar davlatida 
hukm ronlik qilgan sulola (821–873). Rasman abbosiy-
lar ga qaram hisoblangan. Sulolaga 821-yil Tohir ibn 
Husayn asos solgan
* Safforiylar – Safforiylar davlatida hukmronlik 
qilgan sulola. Safforiylar nomi uning asoschisi Ya’qub 
ibn Lays as-Saffor nomidan olingan. Safforiylarning 
yirik hukmdorlari: ya’qub ibn Lays (873–879); Amr 
ibn Lays (879–900)
* Xutba — juma namozida hukmdor nomini aytib, 
uning haqiga duo o‘qish, olqishlash
* G‘oziy — Haq din uchun kurashuvchi jangchi

---

45
Mustаqil ish
Darslikning matnidan foydalanib jadvalni to‘ldiring.