|
O‘zSSR Ministrlar Sovetining raislari:
A.Abdurahmonov
1946-1950
A.Mavlonov
1950-1951
N.Muhipgdinov
1951-1953; 1954-1955
U.YUsupov
1953-1954
S.Kamolov
1955-1957
M.Mirzaahmedov
1957-1959
O.Alimov
1959-1961
R.Qurbonov
1961-1971
N.Xudoyberdiev
1971-1984
G‘.Qodirov
1984-1989
M.Mirqosimov
1989-1990
O‘zSSR Prezidenti huzuridagi Vazirlar Mahkamasining raisi:
I
.Karimov
1990 y. 1 noyab.dan
O‘zSSR Markaziy Ijroiya Qo‘mitasi raisi:
Y.Oxunboboev
1925-1937
O‘zSSR Oliy Soveti Prezidiumi raislari:
Y.Oxunboboev
1937-1943
A.Mo‘minov
1943-1947
A.Niyozov
1947-1950
SH.Rashidov
1950-1959
YO.Nasriddinova
1959-1970
N.Matchonov
1970-1978
I.Usmonxo‘jaev
1978-1983
O.Salimov
1983-1986
R.Nishonov
1986-1988
P.Habibullaev
1988-1989
M.Ibrohimov
1989-1991
O‘zbekiston Respublikasining ma’muriy-hududiy tuzilishi
Viloyatlar
Tashkil
etilgan sanasi
Xududi
Axolisi
(ming kishi)
Tumanlar
soni
Ma’muriy
markazi
Buxoro
1938 y. 15
yanvar
40,3
1385,3
11
Buxoro
Samarqand
1938 y. 15
yanvar
16,8
2595,4
16
Samarqand
Toshkent
1938 y. 15
yanvar
15,6
4455,1
15
Toshkent
Farg‘ona
1938 y. 15
yanvar
6,8
2597,7
15
Farg‘ona
Xorazm
1938 y. 15
yanvar
6,1
1278,9
10
Urganch
Andijon
1941 y. 6 mart
4,2
2121
15
Andijon
Namangan
1941 y. 6 mart
7,44
1863,9
11
Namangan
Surxondaryo
1941 y. 6 mart
20,1
1670,4
14
Termiz
Qashqadaryo
1943 y. 20
yanvar
28,6
2079,1
14
Karshi
Sirdaryo
1963 y. 16
fevral
5
652,1
9
Guliston
Jizzax
1973 y. 29
dekabr
20,5
928,3
11
Jizzax
Navoiy
1982 y. 20
aprel
111
771,1
8
Navoiy
Qoraqal-ton
1925 y. 16
fevral
166,6
1462,3
15
Nukus
O‘zbekiston 1925 y. 13
fevral
447,4
27 mln
Toshkent
O‘zbekistonda tashkil etilgan yangi shaharlar
Angren – 1946
Andijon – IX asr
Asaka – 1938
Baxt – 1947
Bekobod – 1945
Beruniy – 1962
Beshariq – 1983
Beshkent – 1977
Boysun – 1975
Bulung‘ur – 1973
Bo‘ka – 1967
Olmaliq – 1951
Olot – 1960
Oqqo‘rg‘on – 1973
Oqtosh – 1967
Ohangaron – 1966
Ohunboboev – 1975
Parkent – 1926
Paxtaobod – 1975
Paxtakor – 1977
Piskent – 1981
Pitnak – 1974
SHahrisabz – 1929
SHahrixon – 1970
SHerobod – 1973
SHirin – 1972
SHorg‘un – 1973
SHumanoy – 1975
SHo‘rchi – 1976
YAypan – 1974
YAkkabog‘ – 1954
YAngiyo‘l – 1934
YAngi Nishon – 1975
Bo‘ston – 1979
Vobkent – 1981
Gagarin – 1974
Gazli – 1958
Guliston – 1961
Dashtobod – 1974
Denov – 1958
Do‘stlik – 1971
Jarqo‘ton – 1973
Jizzax – V-X asrlar
Jomboy – 1977
Juma – 1973
Zarafshon – 1972
Ishtihon – 1943
Kalas – 1976
Kattaqo‘rg‘on – 1865
Kitob – 1934
Kogon – 1929
Koson – 1971
Kosonsoy – 1973
Mang‘it – 1973
Marg‘ilon – X asr
Marjonbuloq – 1976
Marhamat – 1974
Muborak – 1974
Poyariq – 1926
Poytut – 1980
Pop – 1972
Rishton – 1926
Romiton – 1926
Soldatskiy – 1967
Sirdaryo – 1971
Talimarjon – 1975
Taxiatosh – 1953
Termiz – VII asr
To‘ytepa – 1973
To‘raqo‘rg‘on – 1974
To‘rtkul – 1873
Urganch – 1929
Urgut – 1973
Uchquduq – 1978
Uchqo‘rg‘on – 1969
Farg‘ona – 1877
Xalqabod – 1966
Xaqqulobod – 1974
Xonobod – 1972
Xo‘jayli – 1926
Xo‘jaobod – 1981
CHelak – 1973
CHimboy – 1926
YAngiobod – 1957
Qamashi – 1974
Qarmana – 1966
Qarshi – 1926
Qiziltepa – 1972
Qoravulbozor – 1958
Qorako‘l – 1951
Qorasuv – 1990
Quva – 1974
Quvasoy – 1951
Qumqo‘rg‘on – 1971
Qo‘ng‘irot – 1962
Qo‘qon – X asr
Qo‘rg‘ontepa – 1976
G‘azalkent – 1964
G‘allaorol – 1973
G‘alaosiyo – 1982
G‘ijduvon – 1972
G‘uzor – 1977
Hamza – 1974
Mo‘ynoq – 1963
Navoiy – 1958
Namangan – 1610
Nukus – 1932
Nurobod – 1975
Nurota – 1976
CHinoz – 1972
CHiroqchi – 1980
CHirchiq – 1935
CHortoq – 1976
CHust – 1969
REPRESSIYA
(lot.repressio - ezish) – davlat organlari tomonidan qo‘llaniladigan
qiynoqqa solish tartibi, jazolash, quvg‘in, qatag‘on, zulm.
KONSENTRATSION LAGERLAR
– fuqarolardan iborat aholini yoki harbiy asirlarni
sudsiz-so‘roqsiz ommaviy ravishda qamash joylaridir. Oddiy qamoq joylaridan farqli
o‘laroq, konsentratsion lagerlar urush davrida, mustabid terror yoki kolonial tizim hollarida
tuziladi. Konsentratsion lagerlarga qamash jinoiy jazo mazmuniga ega emas va aybdorni
qayta tarbiyalash maqsadini ko‘zlamaydi. Dastlabki konsenratsion lagerlar 1895 yilda
ispanlar tomonidan Kubada mustamlakachilarga qarshi qo‘zg‘olon boshlangan paytda
vujudga keltirilgan edi. Rossiyada konsentratsion lagerlar 1918 yil sentyabrida RSFSR
XKSning “qizil terror to‘g‘risida”gi qarori bilan vujudga keltirilgan edi. Keyinchalik ular
maxsus lagerlar, 30, 40, 50-yillardagi qatag‘on davrida esa GULAG deb nom olib juda keng
tarqaldi. Konsentratsion lagerlarda saqlashning asosiy maqsadi siyosiy g‘animlarni
ommaviy ravishda yo‘q qilish hisoblangan.
Tarqatma material
11-мavzu.
Vatan ozodligi uchun kurashgan buyuk ajdodlarimiz
SHOVINIZM
(fransuzcha “chauvinisme” - ashaddiy millatchilik) - XIX asr boshlarida
Fransiyada paydo bo‘lgan “shovinizm” atamasi (Napoleon Bonapart bosqinchilik
urushlarining yorqin tarafdori bo‘lgan askar N.SHovinning nomidan kelib chiqqan),
endilikda milliy ekstremizmning namoyon bo‘lishi ma’nosida ham ishlatilmoqda.
Ayniqsa buyuk davlatchilik shovinizmi havflidir. CHunki, u muayyan siyosiy
kuchlarning, ko‘p millatli davlatlardagi etakchi millatlarning boshqa millatlarga nisbatan
afzalligi, ustunligi g‘oyasi asosida mafkuraviy, siyosiy, va iqtisodiy hukmronligini bildiradi.
SIYOSIY QATAG‘ONLAR
- davlat boshqaruvida reaksion tozalash ishlarini amalga
oshirish. Bu kabi repressiyalar jarayonida fuqarolarning huquq va erkinliklari paymol etilib,
g‘ayriqonuniy ravishda ozodlikdan, hayotdan mahrum etishlarga yo‘l qo‘yiladi. Sobiq
Ittifoqda 1937-38, 1947 va 1950 yillardagi qatag‘onlar ham aynan shu reaksion yo‘nalish
bo‘yicha olib borilgan.
- To‘maris, SHiroq, Spitamen
- Muqanna, Jaloliddin Manguberdi, Mahmud Torobiy
- Amir Temur, Zahiriddin Muhammad Bobur
- Po‘latxon, Muhammad Ali Eshon (Dukchi Eshon)
-Jadidchilik namoyondalari: Behbudiy, Munavvar Qori, Abdulla Avloniy,
Abdurauf
Fitrat, CHo‘lpon, Usmon Nosir
-Istiqlolchilik harakati rahnamolari: Madaminbek, SHermuhammadbek,
Junayidxon, Ibrohimbek
-SHo‘ro davri qatag‘on qurbonlari
-Fayzulla Xo‘jaev, Usmon YUsupov, SHarof Rashidov
O‘zbekistonning Davlat mustaqilligi tomon ilk qadamlari
1989 yil
28 may - «Birlik» xalq harakati tashkil etildi (rahbari A.Po‘latov)
23 iyun - I.A.Karimov O‘zbekistonning birinchi kotib etib saylandi
21 oktyabr - O‘zbekiston Oliy Sovetida «Davlat tili to‘g‘risida»gi qonun qabul
qilindi.
- O‘zbek tiliga davlat tili maqomi berildi
25 noyabr - O‘zbekiston rahbariyati Milliy siyosiy masalalarni holislik bilan
tahlil etishni Ittifoq raxbariyatidan talab qildi
1990 yil
18 fevral - O‘zbekiston Oliy Kengashiga saylovlar bo‘lib o‘tdi.
Oliy Kengash 1990-1994 yillarda faoliyat ko‘rsatdi.
24 mart - O‘zbekistonda PREZIDENTLIK lavozimi ta’sis etildi
I.Karimov O‘zbekistonning birinchi prezidenti qilib saylandi
30 aprel - «Erk» demokratik partiyasi tashkil topdi
20 iyun - «Mustaqillik Deklaratsiyasi» qabul qilindi
- I.A.Karimov raisligida 64 kishidan iborat Konstitutsiyaning yangi
loyihasini yaratish bo‘yicha maxsus komissiyasi tuzildi
17 oktyabr - «O‘zbekiston xalq xo‘jaligini sog‘lomlashtirish va bozor
iqtisodiyotiga
o‘tishning asosiy prinsiplari» umumxalq muxokamasiga qo‘yildi
15 noyabr - «O‘zbekiston Prezidenti huzuridagi Vazirlar Mahkamasining
tarkibini tasdiqlash to‘g‘risida» Prezident farmoni e’lon qilindi
1991 yil
15 fevral - Oliy Kengashning «Davlat ramzlari to‘g‘risida» maxsus qarori qabul
qilindi.
1 mart - Respublika Xotin-qizlar qo‘mitasi tuzildi.
22 iyul - «O‘zbekiston hududida joylashgan Ittifoqqa bo‘ysunuvchi
korxonalarni O‘zbekiston tasarrufiga o‘tkazish to‘g‘risida» Oliy
Kengash qarori qabul qilindi.
19-21 avgust - Moskvada G.YAnaev rahbarligida davlat to‘ntarishiga urinish.
SHo‘rolar mamlakatida Favqulodda holatning e’lon qilinishi
19 avgust - I.A.Karimov Hindistonga davlat tashrifidan qaytdi
21 avgust - O‘zbekiston Prezidentining farmoni bilan «Favqulodda holat
Davlat
Komiteti» ning faoliyati O‘zbekiston qonunlariga zid va
noqonuniy
deb e’lon qilindi
25 avgust - Ichki ishlar vazirligi va Davlat xavfsizlik qo‘mitasi O‘zbekiston
tasarrufiga o‘tkazildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
