“Oʻzbekiston tarixi” fanidan

Samarqandni
qo‘lga kiritish uchun barcha mak- korona tadbirlarni qo‘lladilar. Atrof joylarni 
oldin bosib olib, shaharni tashqi dunyodan ajratishga harakat qiladi. Boshqa bahodirlar 
qo‘shinidan qo‘shimcha kuchlar chorlab, uch kunlik qattiq jangdan so‘ng Chingizxon qo‘shini 
shaharga yorib kirishga va uni butunlay o‘ziga bo‘ysundirishga erishadi. 

---

Chingizxon o‘z hukmronligining so‘nggi davrlariga kelib, 1224- yilda o‘z qo‘l ostiga 
kiritgan barcha hududlarni avlodlari o‘rtasi- da taqsim qiladi. Chunonchi, Irtish daryosi 
sohillaridan G‘arbga tomon to «mo‘g‘ullar otining tuyog‘i yetgan joygacha» bo‘lgan yer- lar, 
Sirdaryoning quyi oqimi va Xorazmning shimoli-g‘arbiy qism- lari to‘ng‘ich o‘g‘li Jo‘jiga, 
Sharqiy Turkiston, Yettisuv va Mova- rounnahr yerlari uning ikkinchi o‘g‘li Chig‘atoyga berildi. 
Uchinchi o‘g‘il Q‘qtoyga esa G‘arbiy Mo‘g‘uliston va Tarbag‘atov yerlari ajra- tildi. Kenja o g‘il 
va voris Tuliga Mo‘g‘uliston, Xitoy va Qirg‘izis- ton yerlari meros qilib berildi. Keyinchalik, 
Chingizxonning jahon- girlik yurishlarini davom ettirib, Sharqiy Yevropaning katta qismini bosib 
olib, Oltin O‘rdaga asos solgan nabirasi Botuxon hukmronligi davrida (1227-1256) 
Movarounnahrning qator hududlari ham uning ta’sirida bo‘lgan.