“Oʻzbekiston tarixi” fanidan

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
SHO‘RO 
(ar. – maslahat, kengash) – 1917 yil oktyabr davlat 
to‘ntarishidan keyin Turkistonda o‘rnatilgan Sovet hokimiyatining XX asr 20-
40-yillaridagi tarixiy va ilmiy adabiyotlarda ishlatilgan nomi. (Sovet 
hokimiyati – SHo‘ro hokimiyati). Keyinchalik Afg‘oniston va boshqa SHarq 
mamlakatlari xalqlari ham sovet hokimiyatiga nisbatan bu so‘zni qo‘llagan. 
1990 yillar oxiridan ushbu so‘z o‘zbek tilida yana qo‘llanila boshlandi.
TURKISTON MUXTORIYATI
– Turkiston mintaqasidagi dastlabki demokratik 
hukumat (1917 yil 27 noyabr – 1918 yil 19 fevral). Turkiston xalqlarining 1917 yil 25 
oktyabr davlat to‘ntarishidan keyin bolsheviklar tomonidan e’lon qilingan “millatlarning 
o‘z taqdirini o‘zi belgilashi to‘g‘risida”gi dekretiga muvofiq tashkil qilgan mustaqil davlati. 
1917 yil 26-28 noyabrda Qo‘qon shahrida Turkiston o‘lka musulmonlarining favqulodda 
BOLSHEVIKLAR
(rus. bolsheviki – ko‘pchilik) – Rossiya sotsial-demokratik ishchilar 
partiyasi (RSDRP)da Lenin boshchilik qilgan siyosiy oqim vakillari. 1903 yil RSDRPning II 
s’ezdida partiyaning rahbar organlariga o‘tkazilgan saylovlarda V.I.Lenin tarafdorlari 
ko‘pchilik ovozni olishga muvaffaq bo‘ladilar. SHu vaqtdan boshlab Lenin tarafdorlari 
bo‘lgan bolsheviklar, unga muxolif bo‘lgan kuchlar mensheviklar (ozchilik) deb yuritila 
boshlangan. Partiyaning nomi ham 1917 yil RSDRP dan RSDRP (b) ga o‘zgartirildi. 
Bolsheviklar 1917 yil 25 oktyabrda Rossiyada davlat to‘ntarishini amalga oshirib, podsho 
hokimiyatini ag‘dardilar. XX asrning 20-30-yillarida o‘tkazilgan qator salbiy ijtimoiy-
siyosiy islohotlar, buzg‘unchiliklar, qatag‘on va repressiyalarni ham aynan ana shu 
bolsheviklar amalga oshirgan edilar. 

---