“Oʻzbekiston tarixi” fanidan

 
 
Movarounnahr va Xurosonda hukmronlik qilgan temuriylar 
Movarounnahrda 
Oliy hukmdor 
Xurosonda 
Mirzo Ulug‘bek
1409-1449 
Abdulatif
1449-1450 
Abdullo Mirzo 
1450-1451 
Sulton Ahmad 
1469-1494 
Amir Temur
1370-1405 
Xalil Sulton
1405-1409
SHoxrux Mirzo
1409-1447 
Mirzo Ulug‘bek
1447-1449 
 
Abulqosim Bobur
1449-1457 
 
Sulton Maxmud
1457-1459 
 
Husayin Boyqaro 
1469-
1506 
 
Baduizzamon 
1506-1507 

---

Sulton Mahmud
1494-1496 
Boysunqur Mirzo
1496-1497 
Sulton Ali
1497-1500 
Abu Said
1451-1469 
ULUG‘BEK MUHAMMAD TARAG‘AY
(1394-1449) - mashhur davlat arbobi va 
buyuk olim. Otasi Amir Temurning o‘g‘li SHohruh Mirzo edi. 1447 yilda SHohruh Mirzo Hirot 
taxtini qo‘lga kiritgach Mirzo Ulug‘bekni 1449 yilda Movarounnahrga hukmdor qilib qo‘yadi. 
Ulug‘bek tabiatan ilm kishisi bo‘lganligi sababli davlat va harbiy ishlarga kamroq e’tibor berib, 
ilm-fanga berilib ketadi. 1417-1420 yillarda Samarqandda o‘z nomidagi madrasa qurdiradi. Bu 
madrasa fan va madaniyat o‘chog‘iga aylanadi. 1424-1428 yillarda Samarqandning Ko‘xak 
degan joyida rasadxona qurdiradi. Ulug‘bek astronomiya maktabi vujudga keladi. Bu 
rasadxonada o‘z davrida mo‘‘jiza hisoblangan “Ziji jadidi Ko‘ragoniy” deb atalgan yulduzlar 
jadvali yaratiladi (1438). Ulug‘bek geometriya, trigonometriya va matematika bilan ham 
shug‘ullangan. U Markaziy Osiyo xalqlari tarixiga oid “Tarixi arba’ ulus” (To‘rt ulus tarixi) 
asarining muallifidir. Ulug‘bek shuningdek musiqa ilmiga oid “Risola dar ilmi musiqa” va 
Balujiy, SHodiyona, Axloqiy, Tabriziy, Usuli ravon, Usuli otlig‘ kuylarini ham ijod qilgan.