“Oʻzbekiston tarixi” fanidan

Hunarmandchilik. 
XVIII asr ikkinchi yarmi va XIX asr birinchi yarmida ham avvalgi 
asrlarda mavjud bo‘lgan hunarmandchilikning har xil turlari yanada rivojlandi. 
Me’morchilikning yuksalishi kulolchilikda ham o‘z ifodasini topdi. Kulollar faqat alohida-
alohida buyumlar tayyorlabgina qolmasdan, bir necha yuzlab lagan, tovoq va kosalardan iborat 
butun bir to‘y marosimini o‘tkazishga yetadigan to‘y majmualarini ham tayyorlaganlar. Alohida 
tantanalar uchun maxsus to‘y va podshoyi tovoqlar ham tayyorlangan. 
XIX asrning 30-40-yillariga oid manbalarda Xivada zargarlik yetakchi hunarlar qatorida 
tilga olingan. Xivaning bosh taqinchogi – jig‘a Markaziy Osiyoning boshqa mintaqalariga ham 
keng tarqalgan. Isirg‘alar feruza va marjonlar, bilaguzuklar esa toshlar bilan bezatilgan. 

---

XIX asrda Xiva yog‘och o‘ymakorligi maktabi xonlikda oldingi o‘rinda turardi. U o‘z badiiy 
yuksakligi bilan ajralib turardi. Bu o‘rinda Olloqulixon saroyidagi Toshhovli ayvon ustunlari 
majmuyi o‘zining ko‘rkamligi bilan ajralib turadi. 
XIX asr o‘rtalarida o‘ymakori eshik va ustunlar ustasi Polvon Abdusattor o‘glining nomi 
ayniqsa shuhrat qozondi. 
Xiva shahri, ayni paytda, XX asr boshlarigacha xonlikda yagona shoyi to‘qish markazi 
bo‘lib qoldi. 
XIX asrda Xivada matoga gul bosish san’ati o‘zining kulrang uyg‘unligi va mayda gullari 
bilan Markaziy Osiyoning boshqa gul bosish markazlaridan farq qilib turgan.