O‘zbekiston tarixi” fanidan talabalarning mustaqil ishlari bo‘yicha uslubiy qo’llanma tuzuvchi: katta o’qituvchi B. Mamarahimova

10-mavzu:”Mustaqillik yillarida O‘zbekistonning ma’naviy-madaniy taraqqieti”. Mavzu bo‘yicha mustaqil
ishlarni bajarish uchun referat, fotoalbom, slayd-taqdimot, buklet, ma’ruza, ilmiy, o‘quv va badiiy adabiyotlar
tahlili,

ma’naviy-madaniy merosimizni, bugungi kundagi ma’naviy-madaniy xaetimizni aks etuvchi hujjatli

tarixiy filmlar taqdimoti va tahlili, guruhlarida tillarini o‘rganaetgan mamlakatlar madaniy markazi

faoliyati bilan tanishib, u yerdan muloqot, fotosur’atlar tayerlab kelib taqdim etish kabi shakllarni taklif
etamiz.Mavzuni yeritishda SSSR davlati parchalanishidan keyin siesiy va iqtisodiy muammolar bilan bir qatorda
respublikamizda jamiyatimizning ma’naviy immunitetini tiklash, mustahkamlash, milliy istiqlol hoyasini
yeshlarimiz ongiga, qalblariga singdirish, madaniy merosimiz, qadriyatlarimiz misolida vatanparvarlik, insoniylik,
mexr-muruvvat, iroda, sabr-toqat, birodarlik, adolat, kelajakka ishonch kabi tuyg‘ularni shakllantirish masalasi
muhim ahamiyatga ega bo‘lganligini e’tirof etish zarur. Bugungi kunda turli diniy konfessiyalar o‘rtasidagi
munosabatlarni yeritish lozim.
Respublikamizda faoliyat olib boraetgan boshqa davlatlarning milliy madaniy
markazlari faoliyatini ham e’tiborga olish zarur. Vatanimizning g‘ururi hisoblangan qadimiy shaharlarimiz, buyuk
allomalarimiz, davlat arboblarimizning yubiley tantanalarini jahon miqesida o‘tkazishda YuNESKOning olib
boraetgan tadbirlariga fikr bildirish; qayta tiklangan Navro‘z, Ro‘za, Qurbon hayitlari, davlat va dinning o‘zaro
munosabatlari, vijdon erkinligi to‘g‘risidagi qonunning ahamiyati, O‘zRning “Ta’lim to‘g‘risidagi” qonun va
Kadrlar tayerlash milliy dasturining amalga oshirilishi davomida yeshlarning ta’lim olishi uchun yaratilgan
sharoitlar va ularning natijalari, respublikamizda intellektual salohiyatning oshishi, san’at va madaniyatning
rivojlanishi va b. shu kabi muhim masalalarni yeritish tasiya etiladi. Ma’naviy bo‘shliq, missionerlik, loqaydlik,
boqimandalik kabi salbiy holatlarning oqibatlari, ularning oldini olishda oila, mahalla, jamiyat, davlat teng ma’noda
mas’uliyatli ekanligi to‘g‘risida fikrlar bildirish lozim. Shu ma’noda mustaqil ish shakli sifatida ma’naviy-madaniy
merosimizni aks etuvchi va bugungi kunda ekranlarimizda namoyish etilaetgan tarixiy hujjatli, badiiy, xatto

---

multiplikasion filmlarning saviyasi, ma’nosi va yeshlarimiz ma’naviy dunesiga salbiy yeki ijobiy ta’sirini misollar

asosida yeritib berish masalasini dolzarb deb hisoblaymiz. Bu mavzuni ham kengroq ma’noda bir nechta mvzularga
ajratib berish mumkin, masalan, “Milliy qadriyatlarimizning tiklanishi”, “O‘zbekistonda qadimiy shaharlarimizning
yubiley tantanalari”, “Buyuk allomalarimizning merosi YuNESKO va jahon e’tiborida”, “Eshlarning ma’naviy
dunesini kimlar va nimalar buzishi mumkin?”, “Biz loqadlikka
qarshimiz” va b. Har bir bajarilgan mustaqil
ishning mazmuni shunda boy, tarbiyaviy ma’noga ega bo‘ladi. Mustaqil ishlarni umulashtirib, ochiq dars tarzida,
mahalla fuqarolar yig‘ini vakillarini, o‘qituvchilarni, ota-onalarni, shoir va yezuvchilarni, siesiy partiyalar
a’zolarini, yeki huquq organlari vakillarini taklif etib, muloqot, konferensiya shaklida tashkillashtirish yanada
ijobiy natijalarni beradi. Ma’ruzali chiqishlar bilan bir qatorda namoyish etiladigan slaydlar, fotoalbomlar, bukletlar
bunday tashkiliy tadbirlarning saviyasini oshiradi va talabalar mustaqil ta’limga nisbatan yanada ijodiy tarzda,
ruhan yendashishadi.
Taklif etiladigan adabietlar:
1. Karimov I. O‘zbekiston XXI asr bo‘sag‘asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiet kafolatlari.
T.:”O‘zbekiston”, 1996
2. Karimov I.A. Amir Temur davridagi bunedkorlik va hamkorlik ruhi bizga namuna bo‘laversin.Asarlar, 4-jild.
T.:”O‘zbekiston”, 1996.
3. Karimov I.A. Milliy mafkura haqida. T.:”O‘zbekiston”, 2000
4. Karimov I.A. Ozod va obod vatan, erkin va farovon turmush – pirovard maqsadimiz. ,.:”O‘zbekiston”, 2000
5. Karimov I.A Ma’naviy yuksalish yo‘lida. T.:”O‘zbekiston”, 1998
6. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch T.:”O‘zbekiston”, 2008
7. Tarix, mustaqillik, milliy g‘oya. T.:”Akademiya”, 2001.

---

8. Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. T.:”O‘zbekiston”, 2000

9. Moziydan taralgan ziyo. Imom al-Buxoriy. T.:”Sharq”, 1998
10.Norqulov N. Beruniy va Xorazm. T.:”Fan”, 1997
Mavzuga 4 soat ajratiladi. Reyting ballar quyidagi mavzularda berilga, qo‘shimcha tarzda-
ma’naviy-madaniy
merosimizni, bugungi kundagi ma’naviy-madaniy xaetimizni aks etuvchi hujjatli tarixiy filmlar taqdimoti va tahlili,
guruhlarida tillarini o‘rganaetgan mamlakatlar madaniy markazi faoliyati bilan tanishib, u yerdan muloqot,
fotosur’atlar tayerlab kelib taqdim etish uchun – 5 ball.