“O’zbekiston tarixi ” kafedrasi “O’zbekiston tarixi” fanidan abdurashidov G‘iyosiddinning kurs ishi mavzu: “Amir Shohmurod – shariatpanoh Buxoro amiri”

Mavzuning manbaviy asoslari.
Mavzu manbashunosligi haqida ham 
yuqoridagidek fikr yuritish mumkin. Tarixda ma’lum bir tarixchilar o’z 
zamonasining hukmdoriga bag’shlab tarixiy asar yozishgan, bunga misol 
qilib, Sharafiddin al-Yazdiyning Amir Temurga bag’shlab yozgan 
“Zafarnoma” asari, Hofiz Tanish Buxoriyning “Abdullanoma”, 
Muhammad 
Amin 
Buxoriyning 
“Ubaydullanoma”, Abdurahmon 
Tole’ning “Abulfayzxon tarixi” va boshqalarni olishimiz mumkin. Lekin 
xuddi yuqoridagi kabi aynan Amir Shohmurodga bag’shlangan, uning 
hukmronligini mukammal bayon etadigan asar yo’q, agar bo’lgan bo’lsa u 

---

bizgacha yetib kelmagan. Shunday bo’lsada, mang’itlar sulolasi tarixini 
bayon etuvchi XVIII asr oxiri va XIX asrda o’z davrining mashhur 
tarixchilari tomonidan yozilgan asarlar mavjud bo’lib, ularda Amir 
Shohmurod va uning hukmronligi haqida qimmatli ma’lumotlar aks etgan. 
Amir Shohmurod hukmronligi bo’yicha muhim ma’lumotlarni beruvchi
manbalar 
sifatida 
birinchi 
navbatda 
Muhammad 
Yoqub 
ibn 
Doniyolbiyning “Gulshan ul-muluk”, Mirzo Abdulazim Somiyning“ 
Tarixi salatin mang’itiya”, Ahmad Donishning “Mang’itlar sulolasi tarixi 
haqida risola” , Kashko’liy Salimiyning “Tavorixi Muttaqadimin va 
Muttaaxirin”, Abu Tohirxo’janing “Samariya”, Herman Vamberining 
“Buxoro yoxud Muvarounnahr tarixi” kabi asarlarni olishimiz mumkin.
Bundan tashqari 1790-yilda O’rta Osiyoda bo’lgan mitropolit Xrisanf 
Novopatrasskiy (Kontarini),1794-95-yillarda Buxoroda bo’lgan rus 
vakillari 
T.S.Burnashev, 
A.S. 
Beznosilov 
va 
boshqa 
elchi, 
sayohatchilarning qoldirgan esdaliklarida Amir Shohmurod davrida 
Buxoro davlati haqida ozmi ko’pmi ma’lumotlar bo’lib, ulardan tadqiqot 
uchun muhim manba sifatida foydalanamiz.