O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

 
Legirlangan konstruksion pо‟latlar 
Legirlangan  konstruksion  pо‟latlarning  mexanik  va  texnologik  xossalari  uglerodli  pо‟latlarnikidan 
yuqoriroq bо‟ladi, xususan, ular katta chuqurlikka oson toblanadi. Legirlangan konstruksion po‟latlarning 
sifatli, yuqori sifatli va juda yuqori sifatli xillari bo‟ladi. Yuqori sifatli po‟lat markasining oxiriga A harfi, 
juda yuqori sifatli po‟lat markasining oxiriga defies orqali Ш harfi qo‟yiladi. Masalan, 12XH3A po‟lati 

---

 
 
 
48 
yuqori  sifatli,  30XГС-Ш  po‟lati  esa  juda  yuqori  sifatlidir.  Legirlangan  konstruksion  po‟latlarning 
ishlatilish sohasi juda katta.  
Legirlangan pо‟latlar 14 guruhga bо‟linadi, masalan, xromli, marganesli, xrom-nikelli va h.k. 
Qattiqligi,  mustahkamligi,  korroziyaga  qarshiligi  yaxshi  bo‟lgan  xromli  po‟latlar  juda  ko‟p  ishlatiladi. 
Bu po‟lanlarning quyidagi markalari bor: 15X, 20X, 30X, 45X, 40XP, 40XЦ va pо‟latlar - 15X, 15XA,  
15XР, boshqalar. Xromli pо‟latlarning puxtaligi yuqori bо‟ladi.  Sementitlanadigan xromli 15XРA,  20X,  
20XР- о‟rtacha tezlikda ishlaydigan yeyilishga chidamli detallar (porshen barmoqlari, о‟qlar, plunjerlar, 
shesternyalar  va  b  disklar,  turbokompressor  rotorlari  kabi  detallar  tayyorlash  uchun  ishlatiladi..) 
tayyorlash uchun, yaxshilanadigan 38XA, 40X, 40XР markali pо‟latlar esa muftalar, friktsion  
Tarkibida  0,9-1,1  %  uglerod,    0,8...1,65  %  xrom  bо‟lgan  ШX6,  ШX9,  ШX10  markali    pо‟latlardan 
sharikli va rolikli podshipnik detallari-xalqa, sharik va boshqalar tayyorlashda qо‟llaniladi..