O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

 
 
Bolg‟alanuvchan  cho‟yanlar  tarkibida  2,2...3,2%  uglerodi  bo‟lgan  oq  cho‟yan  quymasini 
1050...800
0
C  haroratda  24...60  soat  davomida  yumshatish  yo‟li  bilan  olinadi.  Bunda  oq  cho‟yan 
tarkibidagi  sementit  (Fe
3
С)  perlitga  va  pag‟a-pag‟a  (bodroq  nusxa)  grafitga  parchalanadi  (10.3-v,g 
rasm),  natijada  cho‟yanning  plastikligi  va  zarb  kuchlariga  chidamliligi  ortadi,  qovushoqligi    yetarli 
darajada  bo‟ladi.  Bolg‟alanuvchan  cho‟yanning  metall  asosi  yumshatishning  turiga  qarab  ferrit-perlitli 
yoki ferritli bo‟lishi mumkin. Ferritli cho‟yan yuqori plastiklikka ega. Mashinasozlikda  КЧ 37-12, КЧ 
35-10, КЧ 50-4 markali bolg‟alanuvchan cho‟yanlar ko‟proq ishlatiladi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
10.3-jadval 
Bolg’alanuvchan cho’yanlarning tavsifnomasi 
 
Markasi 
 
 
Mexaniq xossalari 
 
Strukturasi  
Ishlatilishi  
 
 
σ
В
, 
кг/мм
2 
δ,% 
НВ, 
кгк/мм
2
 
КЧ-35-10 
35 
10 
163 
Ferritli 
Tishli g‟ildiraklar, zanjir 
xalqalari, tormoz kolodkalari, 
g‟ildirak gubchaklari, 
shesternyalar, reduktor... 
КЧ 37-12 
37 
12 
163 
Ferritli 
КЧ 540-4 
50 
4 
241 
Perlitli  
КЧ 60-3 
60 
3 
241 
Ferritli 
va 
perlitli