O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi



Download 6,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet177/408
Sana30.12.2021
Hajmi6,1 Mb.
#90276
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   408
Bog'liq
materialshunoslik

 
 
 
 
 
 
 
                                                                                                                
                                                                                                                                                 6-ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Juda puxta cho‟yanlar 
 
 
Juda  puxta  cho‟yanlarda  oq  cho‟yandagi  sementitning  parchalanishi  natijasida  hosil  bo‟lgan 
grafit  donachalarining  shakli  sharga  yaqin  bo‟ladi.  Shuning  uchun  bunday  cho‟yanlar  yuqori 
plastiklikka  ega  bo‟lib,  ularning  mexanik  xossalari  po‟latning  xossalariga  yaqinlashadi.  Grafitning 
shakli  shar  shakliga  o‟tishi  uchun  suyuq  metallga  ishqoriy  yoki  ishqoriy-yer  metallar  (0,03–0,07% 
miqdorda)  qo‟shiladi.  Masalan,  juda  oz  miqdorda  (0,05%)  magniy  qo‟shilsa,  grafit  strukturasining 
shakli sharsimon bj‟ladi. 
 
Juda  puxta  cho‟yanlarning  tarkibi  quyidagicha  bo‟ladi:  C=2,7–3,6%;  Si=1,6–2,7%;  Mn=0,5-
0,6%; P=S

0,1%. 
 
Bu  cho‟yanlar  ham  kulrang  cho‟yanlar  kabi  ruscha  nomlarining  bosh  harflari  ВЧ 
(высокопрочный чугун) bilan belgilanadi, so‟ngra cho‟zilishdagi mustahkamligi (birinchi ikkita son, 
kg/mm
2
) va nisbiy cho‟zilish qiymatlari (%) ko‟rsatiladi. Masalan, ВЧ 45-0; ВЧ 50-1,5; ВЧ 60 – 2; 
ВЧ 45 – 5; ВЧ 40 – 10; . . .  
 
Juda puxta cho‟yanlarning mustahkaligini yanada oshirish hamda barqarorlashtirish maqsadida 
ularga  termik  ishlov  beriladi.  Masalan,  mustahkamlikni  oshirish  maqsadida  ularga  toblash  bilan  bir 
qatorda  yuqori  haroratlarda  (500  –  600 
0
C)  bo‟shatish  beriladi.  Ba‟zida  grafitning  shaklini  yana 
mukammallashtirish uchun ularga yumshatish beriladi. Bu turdagi cho‟yanlarning plastikligi (

 = 2 - 
7%) va qattiqligi (HB = 150 - 360) ancha yuqori bo‟ladi. 
 
Juda  puxta  cho‟yanlardan  avtomobil  va  traktorlarning  tirsakli  vallari,  tishli  g‟ildiraklar, 
muftalar,  avtomobillarning  ketingi  ko‟priklari,  karterlar  kabi  buyumlar  quyib  tayyorlanadi.  Bu 
cho‟yanlarning  qattiqligi  240-270  HB  atrofida  bo‟ladi.  Ular  avtomobilsozlikda,  qishloq  xo‟jaligi 
mashinalarining  qismlari,  to‟qimachilik  sanoati  uskunalari,  ishqalanish,  zarbiy  hamda  o‟zgaruvchan 
kuchlar ta‟sirida ishlaydigan vositalarni tayyorlashda ishlatiladi. 
 


 
 
 
114 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Download 6,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   408




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish