O'zbekiston ryespublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

Ishni bajarish uchun zarur jihozlar, material va asboblar: mufelli pech, termoelektrik pirometr, 
sovitish vannalari, turli xil sovitgichlar, turli xil po‟lat namunalari, qattiqlikni aniqlash asbobi, ТК-2М, 
ТШ-2М, qisqich, sekundomer va boshqalar.   
 
 
Laboratoriya ishini bajarish tartibi: 
1.  Berilgan namunaning termik ishlov berguncha bo‟lgan qattiqligi Brinell usulida o‟lchab quriladi; 
2.  Spravochniklar  va  ushbu  qo‟llanmadan  foydalanib  po‟latlarga  termik  ishlov  berish  rejimi 
aniqlanadi; 

---

 
 
 
228 
3.  Namuna pechga yuklanib zarur haroratgacha qizdirilgandan so‟ng birin-ketin har xil tezlik bilan 
(suvda, moyda va havoda) sovitiladi;  
4.  Rokvell priborida namunaning termik ishlov berilgandan keyingi qattiqligi aniqlanadi; 
5.  Termik ishlash (toblash, bo‟shatish) natijalari asosida quyidagi jadval to‟ldiriladi. 
Ta
rtib ra
qa
mi
 
 
 
 
 
Namunaning: 
 
 
 
 
Termik ishlash reximi 
 
 
 
Te
rmik 
ishl
ovda
n 
ke
yingi
 
qa
tt
iql
igi
 (
NV
, NRC
) 
 
 
 Nuqsonlar
 
bo‟lsa
ular
ning 
ular
nin
g 
xil
i, 
hosi
l 
bo‟lish 
sa
ba
lar
i va tu
za
ti
sh yo‟llar
i 
 
 
 
Eskizi
 
Mate
ria
li
 
O‟
lcha
ml
ari, mm
 
Te
rmik 
il
ov
-a
ch
a 
qa
tt
iql
igi
, 
НВ, к
Гк
/мм
2
 
Qiz
dirish 
ha
ror
ati
, 
0
С
 
Ayni 
ha
ror
atd
a 
tut
ib 
turish 
va
qti
, 
min
 
S
ovuti
sh 
muhi
ti
 
ha
ror
ati
,  
0
С
 
1 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Topshiriq:    Tarkibida  x  %  (x  ning  qiymati  variant  bo‟yicha  olinadi)  uglerodi  bo‟lgan  po‟latni 
tula  yumshatish,  normallash,  toblash  va  bushatish  haroratlarini  aniqlang.  Termik  ishlangan  po‟lat 
strukturasida sodir bo‟ladigan strukturaviy o‟zgarishlarni izohlab bering.