O`zbekiston respubliksi oliy va o`rta

Analitik fikrlashda
tarbiyachilar va murabbiylarning faoliyat turlari 
natijalarini tahlil qilishi va nazorat qilishi orqali amalga oshiriladigan faoliyat 
tushuniladi (tarbiya jarayonini nazorat qilish va tahlil qilish); 
Konstruktiv fikrlashda
ularga ishni rejalashtirish va loyihalashtirish 
(tarbiyachi tarbiya jarayoni (tarbiyalanuvchi) natija) va tashkil etishlar e`tiborga 
olinadi. Demak, murabbiy va tarbiyachilar o`z kasbiy faoliyatida pedagogik 
mahoratning ahamiyati juda katta, chunki, uning yordamida guruh faoliyatini 
tushunish, bolalar bilan olib boriladigan tarbiyaviy ishlarni optimal tashkil etishlar 
amalga oshiriladi. 
1.3. Maktabgacha ta`lim muassasalari bilan ota-onalar hamkorligi.

---

12 
 
Ma`lumki, MTM dagi bolalar, ota-onalar 
va pedagog xodimlar maktabgacha ta`lim 
jarayonining ishtirokchilaridir. Ota-onalar o`z 
bolalari uchun o`qitish va tarbiyalashning 
shakllari, MTM turi va ta`lim berish tilini tanlash 
huquqiga ega va MTM dan o`z farzandining 
shaxsiga nisbatan hurmat bilan munosabatda 
bo`lishni talab qilish mumkin.
II. BOB. MAKTABGACHA TA`LIM MUASSASALARIDA “MA`NAVIY 
SABOQLARI” MASHG`ULOTLARINI OLIB BORISH AMALIYOTI 
2.1. Maktabgacha ta`lim muassasalarida “Ma`naviyat saboqlari” 
mashg`ulotlari 
“Biz xalqimizning dunyoda hyech kimdan 
kam bo`lmasligi, farzandlarimizning bizdan ko`ra 
kuchli, bilimli, dono va albatta baxtli bo`lib 
yashashi uchun bor kuch va imkoniyatlarimizni 
safarbar etayotgan ekanmiz, bu borada ma`naviy 
tarbiya masalasi, hyech shubhasiz, beqiyos 
ahamiyat kasb etadi. Agar biz bu masalada 
hushyorlik 
va 
sezgirligimizni, 
qat`iyat 
va 
mas`uliyatimizni yo`qotsak, bu o`ta muhim ishni o`z holiga, o`zi bo`larchilikka 
tashlab qo`yadigan bo`lsak, muqaddas qadriyatlarimizga yo`g`rilgan va ulardan 
oziqlangan ma`naviyatimizdan, tarixiy xotiramizdan ayrilib, oxir-oqibatda o`zimiz 
intilgan umumbashariy taraqqiyot yo`lidan chetga chiqib qolishimiz mumkin”
. 
Ma`naviyat o`zi nima? 
Ma`naviyat 
to`g`risida 
quyidagi 
fikrlarga 
e`tibor 
beraylik: 
1. “Ma`naviyat-
insonni ruhan poklanish, qalban ulg`ayishga chorlaydigan, 

---

13 
odamning ichki dunyosi, irodasini baquvvat, iymon-e`tiqodini uyg`otadigan 
beqiyos 
kuch, 
uning 
barcha 
qarashlarining 
mezonidir”. 
2. “Ma`naviyat
-(arabcha-ma`nolar majmui) kishilarning falsafiy, huquqiy, ilmiy, 
badiiy, 
axloqiy, 
diniy 
tasavvurlari 
va 
tushunchalari 
majmui. 
Ma`naviyat-kishining ichki, ruhiy, axloqiy qiyofa tushunchasi bo`lib, ma`lum bir 
axloq me`yorlari, maromlari asosida yashash tarzi, umuman hayotidir”.
“Inson, ona qornidan boshlab, butun hayoti davomida orttirgan foydali bilimlarini 
amalda qo`llayverish natijasida unda hosil bo`lgan ko`nikma va malaka, uning 
hayot tarziga aylanganlik darajasi ma`naviyat deyiladi”. Binobarin, ma`naviyatga 
quyidagi falsafiy ta`rifni bersa bo`ladi. 
3. Ma`naviyat
-bu kishining egallagan foydali bilimlari amaliy hayotida 
sinalaverib, ko`nikma va malaka darajalaridan o`tgan va ruhiga singib, hayot 
tarzida 
aks 
etadigan 
ijobiy 
ijtimoiy 
sifatlar 
majmuidir.