O’zbekiston respublikasisog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti



Download 3,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet159/221
Sana06.07.2021
Hajmi3,36 Mb.
#110328
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   221
Bog'liq
5548 (1)

Qizikishlar. Qizikish-biron bir soxada tugri muljal olishga, yangi 
faktlar  bilan  tanishishga  ,  vokelikni  ancha  tula  va  chukur  aks 
ettirishga  yordam  beradigan  motivdir.  Individ  uchun  kizikish, 
sub'yektiv tarzda olinganda, bilish jarayoni tusini kashf etadigan ijobiy 
xissiy oxangda, ob'yekt bilan chukurrok tanishishga, u xakda kuprok 
bilish, uni anglab yetishga bulgan istakda namoyon buladi. 
 
Qizikishning  faoliyat  farayonlaridagi  roli  benixoya  kattadir. 
Qizikishlar  shaxsni  uzida  bilim  olish  va  anglab  yetish  borasida  xosil 
bulgan ishtiyokni kondirish yullarini va usullarini faol tarzda izlashga 
majbur  etadi.  Shaxsning  yunaltirilganligini  ifodalaydigan  kizikishning 
kondirilishi,  odamda,  uning  sunishiga  olib  kelmaydi,  aksincha,  uni 
kayta  kurgan,  boyitgan  va  chukurlashtirilgan  xolda  biolish 
faoliyatining  yanada  yuksak  darajasigamos  keladigan 
yangi 
qizikishlarni keltirib chikaradi. 
 
Shunday  kilib,  kizikishlar  bilishning  doimiy  kuzgatuvchi 
mexanizmi sifatida namoyon buladi. 
 
Qizikishlar  mazmuniga,  maksadlariga,  mikyosi  va  barkarorligiga 
kura tasnif kilinishi mumkin. 
 
Qizikishlarning  mazmun  jixatidan  farki  bilan  extiyojlarini 
ob'yektlarini  va  ularning  mazkur  faoliyat  maksadlari  uchun  va, 
kengrok  kilib  olganda,  shaxs  mansub  bulgan  jamiyat  uchun  real 
axamiyatini  kursatadi.  Kishida  kuprok  nimaga  kizikish  paydo  bulishi 
va  uning  bilish  extiyojlari  ob'yektining  ijtimoiy  kimmati  psixologik 
jixatdan muxim axamiyatga ega. Maktabning eng muxim vazifalaridan 
biri-usmirlik  yoki  yoshlarning  faol  bilish  va  mexnat  faoliyatiga 
ragbatlantiradigan  va  maktabdan  tashkarida  xam  saklanib  kolishi 
mumkin  bulgan  jiddiy  va  sermazmun    kizikishlarini  uygotishdan 
iboratdir. 
 
Qizikishlarning  maksad  jixatidan  farki  bevosita  va  bilvosita 
namoyon  buladigan  qizikishlarning    borligini  aniklaydi.  Bilvosita 
qizikishlar  axamiyatga  molik  ob'yektning  xissiy  jixatdan  jozibaliligi 
tufayli  yuzaga  keladi.  ("Buni  bilish,  kurish,  anglab  yetish  men  uchun 
kizikarli"-deydi  kishi.)  Bilvosita  kizikishlar  biron  bir  narsa  (masalan, 


 
193 
ta'lim  olish)ning  real  ijtimoiy  axamiyati  bilan  uning  shaxs  uchun 
subektiv  axamiyati  bir-biriga  mos  kelgan.  (Bunday  xolda  kishi:  "Bu 
meni kiziktirgani uchun xam kizikarlidir!"-deydi) takdirda paydo buladi 
Mexnat va ukish faoliyatida  xamma odam xam bevosita xissiy jozibaga 
ega bulavermaydi. Shuning uchun xam mexnat jarayonini ongli tashkil 
etishda yetakchi rol uynaydigan bilvosita kizikishlarni tarkib toptirish 
muximdir. 
 
Qizikishlar  uzining  kengligi  buyicha  xam  fark  kiladi.  Bir  xil 
odamlarda  qizikishlar  bir  soaga  karatilgan  bulishm  mumkin, 
boshkalarda  esa  barkaror  aamiyatga  ega  bulgan  kuplab  ob'yektlarga 
bulingan buladi. Qizikishlarning tarkokligi kupincha shaxsning salbiy 
xislati  sifatida  yuzaga  keladi,  lekin  ayni  chogda  qizikishlarning  keng 
mikyosliligini  kamchilik  tarikasida  talkin  kilish  notugri  bulur  edi. 
Shaxsning  kungildagidek  rivojlanishi,  kuzatishlar  kursatganidek, 
kizikishlar mikyosini tor emas, aksincha keng bulishini takozo etadi. 
 
Qizikishlar  barkarorligi  darajasiga  kura  xam  xar  xil  bulishi 
mumkin.  Qizikishning  barkarorligi  uning  nisbatan  jadal  tarzda 
namoyon  bulishi  uzok  davom  etishi  bilan  ifodalanadi.  Shaxsning 
asosiy  extiyojlarini  eng  kuprok  darajada  namoyon  kiladigan  va  shu 
boisdan  xam  uning  psixologik  tuzilishiga  xos  xislatlarga  aylanib 
koladigan  kizikishlari  barkaror  xisoblanadi.  Barkaror  kizikish  kabi 
kobiliyatlari  uygonishining  bir  kurinishi  bulib,  shu  jixatdan  xam 
muayyan darajada muxim kimmatga egadir. 
 
Qizikishlar-shaxs  faoliyatini  asoslashning  birdan-yuir  emas,  lekin 
muxim jixatidir. Xulk-atvorning muxim motivlaridan biri e'tikoddir. 
 

Download 3,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   221




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish