O’zbekiston respublikasioliyva o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti hisob va audit fakulteti

ijobiy  auditorlik  xulosasi 

tuzishi  mumkin.  Agar  axvol  bunga  teskari  bo’lsa, 

ya’ni  aniqlangan  tafovutlar  ustav  kapitaliga  doir  xisobot  ko’rsatkichlarini 

sezilarli  darajada  buzib  ko’rsatilganligi  aniqlansa,  u  holda  auditor  ushbu 

kamchiliklarni aks ettirib 

salbiy auditorlik xulosasi

 tuzadi. 

 

 

№21  BHMS  ga  muvofiq  8520-qo’shilgan  kapitalni  hisobga  oladigan 

schyotlarda  oddiy  va  imtiyozli  aktsiyalarni  nominal  qiymatidan  yuqori  bahoda 

dastlabki  sotishdan  olingan 

emission  daromadlar  (

8521),  ustav  kapitalini 

shakllantirishda  hosil  bo’lgan 

kurs  tafovutlari  (8522),

  hamda

  qaytarib 

berilmaslik  sharti  bilan  olingan  mol-mulk  (8523)

  aks  ettiriladi.  Auditor 

ushbu  kapital  tarkibining  to’g’ri  shakllanishi  va  o’zgarishlarini  tegishli  asos 

bo’luvchi  xujjatlarga  muvofiq  tekshirib,  natijalarini  uzining  ishchi  xujjatlarida 

qayd  qilib  borishi  zarur.  Jumladan,  aktsiyalarni  sotishdan  olingan  mablag’lar 

kirimi,  nominal  va  birja  (bozor)  bahosi  urtasidagi  farqni  aniqlash  hamda 

---

55 

 

xususiy  kapital  tarkibida  qo’shilgan  kapitalning  shakllanishini  to’g’ri  aks 

ettirish va x.k. Bunda asosan quyidagi buxgalteriya yozuvlari amalga oshiriladi. 

1)

 

Korxona davlat ro’yxatidan o’tganidan so’ng ishtirokchilar (ta’sischilar) 

qo’shadigan  ulushlar  (obuna  bo’4lingan  aktsiyalar)  summasi  ustav  kapitalida 

aks ettirilganda: 

Debet

   4710 –“Ustav kapitali (fondi)ga ulushlar bo’yicha ta’sischilarning 

qarzlari”(agar  aktsiyaga  obuna  bo’linsa-obunachilar  bo’yicha  ochilgan  analitik 

schyotlar); 

Kredit

 

8510-“Ustav 

kapitali 

(fondi)ni 

xisobga 

oladigan 

schyotlar”(8511,8512,8513-schyotlardan 

tegishlisi,agar 

aktsiyaga 

obuna 

bo’linsa, uning nominal qiymatiga Kt-8511,8512-schyotlar )