O‗zbekiston respublikasioliy va o‗rta

Biznes olamida o‗zini tutishning 5 ta asosiy prinsiplari mavjud: 
 

 
Pozitivlik  –  hamkorlar  bilan  muloqotda  ko‗rinadi.  Siz  yaxshi  taasurot 
qoldirishga harakat qilasiz. Pozitiv qiyofani shakllantirish hamma narsani o‗z ichiga 
oladi: qo‗l ushlashish, intonatsiya, kiyim, parfimer tanlash va b.q. Masalan; agar siz 
suhbat chog‗ida qo‗lingizni cho‘ntakka solib gaplashsangiz, suhbatdoshingizda sizga 
nisbatan nosamimiylikni his qiladi.  

 
Idrokli  egoizm  –  sizni  tashkilotchi,  biznesmen  sifatida  qabul  qilinishingizda 
muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Hamkorni  fikrini  xurmat  qilish  kerak,  lekin  bu  hamma 
gapiga  to‗liq  tasdiqlashni  anglatmaydi.Fransuzlar  inson  o‗zining  shaxsiy  qiziqishlari 
va  fikriga  kurashish  huquqiga  ega  va  bu  borada  idrokli  egoizmni  unutmaslik  kerak 
deb hisoblashgan. 

 
Oldindan  ko‗ra  bilish  (bashorat  qila  olish)  –  ishdagi  munosabatlarda 
allaqachon  noqulay  vaziyatdan  chiqib  kyetish  uchun  alohida  hatti-harakat  modeli 
ishlab chiqarilganligini bildiradi. Masalan: oldindan bilasizki, notanish hamkor bilan 

---

78 
 
uchrashish  quyidagi  sxema  bilan  amalga  oshiriladi:  salomlashish,  tanishish,  vizitka 
almashish. Lekin hamma ham bir xil bu etiketni amalga oshirmaydi. 

 
Mavqeidagi farq – biznesda hamma har xil darajaga ega ekanligini bildiradi, 
bu o‗z navbatida alohida munosabat bildirish kerakligini anglatadi. Ya‘nikim, boshliq 
va xodim o‗rtasidagidek. U ayol yoinki erkak bo‗lishidan qat‘iy nazar boshliq bilan 
xodim  uchrashganda  odatdagidek,  xodim  birinchi  raxbarga  salom  beradi. 
Shuningdek,  xodim  liftni  eshigini  oldida  boshlig‗ini  va  uning  odamlarini  oldinga 
o‗tkazdirib yuborishi kerak. 

 
O‗rinli  harakat  –  hatti-harakat  manerasi  va  hattoki  aniq  bir  vaziyatdagi 
kiyinishini muvofiqligini anglatadi. Bu haqda quyidagi slaydlarda batafsil ma‘lumot 
beriladi.