O’zbekiston Respublikasioliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi Samarqand davlat unversiteti

Topshiriq: 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17 sonlarini kvadratning har bir katagiga bittadan shunday joylashtiringki, gorizontal, vertikal va diognallar bo`yicha joylashgan uchta sonning yig`indisi 27 ga teng bo`lsin.



Yechish: (1-rasm) Buning uchun avval yuqoridan 3 ta son (7,9,11) ni diognal bo`yicha yozib chiqamiz. Keyin eng kichik son (bu yerda 7) yoniga topshiriqdagi eng katta son (bu yerda 17) ni yozamiz. Unda 17+7=24 bo`ladi. So`ngra uning yoniga 3 ni yozsak kifoya: Natijada 27 hosil bo`ladi. Endi 27-14=13 ni topamiz. Demak, undan 14 ni yozish kerak va hokazo.
Ayvon metodi bilan qiziqarli kvadratni to`ldirish yuqoridagi masalani shunday bajarish mumkin: (2-rasm).

Berilgan sonlarni (1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17) og`ma shaklidagi 9 katakka bittalan navbati bilan yozib chiqamiz. Keyin kvadrat tashqarisidagi sonlarni kvadrat ichidagi u songa qarshi yotgan bo`sh katakka joylashtiramiz: u holda quyidagi hosil bo`ladi.

Dars yakunida xulosalash va uyga vazifa berish.
XULOSA: Ta’lim maqsadini muvaffaqqiyatli amalga oshirish yo’lida ta’lim vositalaridan foydalaniladi. Kompyuter, multimedia, «Elektron kuz», kodoskop, filmoskop, logorifm lineykasi, sirkul, apparat turlari bular jumlasiga kiradi.
Ta’lim metodlarini to’g`ri tanlash va ulardan o’rinli foydalanish ta’lim samarasini ta’minlashga yordam beradi. Ta’lim metodi mavzuning maqsadiga qarab tanlanadi.


Masala yeching
Anvar matematikadan birinchi marta «uch» baho oldi. U kundalikn o’qituvchi qo’lidan olib, rostdan ham uch olganiga ishondi. Joyiga borib o’tirdi.
U bu muvaffaqqiyatdan juda xursand edi. Endi boshqa fanlardan ham ikkisini to’g’rilashni, «tarbiyasi og’ir» degan nomdan qutilishni, onasini xursand qilishni o’ylardi. U shirin xayollar bilan darsning yarmi o’tib ketganini sezmay qoldi. U kundalikdagi bahosiga qarab to’ymasdi. Shu payt o’qituvchi :
Nima uchun kundalik o’ynab o’tiribsan? Qani mening savolimni takrorlachi!, deb qoldi. Anvar savolni takrorlay olmadi.
Kundaligingni menga ber!, -dedi o’qituvchi.
Anvar kundalikni stol tagiga yashirdi. Bu olovga moy sepgandek bo’ldi.
Anvar e’tiroz bildirmoqchi bo’ldi, lekin o’qituvchi bola katta orzular bilan eslayotgan «u»ch bahoni «ikki»ga o’zgartirib qo’ydi.
Savol: O’qituvchi xatoga yo’l qo’yganini tushundimi? Bu holda qanday yo’l tutish kerak edi? O’qituvchi qo’llashi mumkin bo’lgan holatlar variantlarini bering.