O’zbekiston respublikasining soliq kodeksi I bo’lim. Umumiy qoidalar

XVII BO’LIM. ER QA’RIDAN FOYDALANGANLIK UChUN SOLIQ
 
64 - BOB. Er qa’ridan foydalanganlik uchun soliq 
 
462 - modda. Soliq to’lovchilar 
 
Er qa’ridan foydalanganlik uchun soliq to’lovchilar foydali qazilmalarni kavlab 
olish, mineral xom ashyodan va (yoki) texnogen mineral hosilalardan foydali 
komponentlarni ajratib olishni amalga oshirayotgan er qa’ridan foydalanuvchilardir. 
O’zbekiston Respublikasi hududida konlarni aniqlash va qidirish, foydali 
qazilmalarni kavlab olish, mineral xom ashyodan va (yoki) texnogen mineral 
hosilalardan foydali komponentlarni ajratib olishni amalga oshirayotgan, 
shuningdek foydali qazilmalardan foydali komponentlarni ajratib olgan holda ularni 
qayta ishlashni amalga oshirayotgan yuridik va jismoniy shaxslar soliq solish 
maqsadida er qa’ridan foydalanuvchilardir. 
Qonunchilikda belgilangan qoidalarga amal qilgan holda qimmatbaho 
metallarni oltin izlovchilar usulida qazib olish bilan shug’ullanuvchi yuridik va 
jismoniy shaxslar qimmatbaho metallarni oltin izlovchilar usulida qazib olish 
faoliyati doirasida er qa’ridan foydalanganlik uchun soliq to’lovchilar 
hisoblanmaydi. 

---

421 
463 - modda. Soliq solish ob’ekti
 
Kavlab olingan (ajratib olingan) tayyor mahsulotning hajmi er qa’ridan 
foydalanganlik uchun soliq solish ob’ektidir.
Qazib olingan foydali qazilmalar xajmi foydali qazilmalarni qazib olishdagi 
xaqiqiy yo’qotishlarni hisobga olgan holda aniqlanadi. 
Foydali qazilmalar zahirasi kamayishidan hisoblab aniqlangan, qazib olingan 
foydali qazilmalar va texnologik tsikl yakunlangach aniqlangan qazib olingan 
foydali qazilmalar o’rtasidagi farq foydali qazilmalarning xaqiqiy yo’qotishlarini 
tashkil qiladi. 
Soliq solish ob’ekti tayyor mahsulotning har bir turi bo’yicha alohida 
aniqlanadi. 
Agar ushbu moddaning ettinchi qismida boshqa holatlar ko’zda tutilmagan 
bo’lsa, er qa’ridan foydalanganlik uchun soliq solish ob’ektiga quyidagilar kiradi: 
kavlab olingan (shu jumladan qo’shilib chiqadigan) foydali qazilmalar; 
foydali qazilmalardan, mineral xom ashyodan, texnogen mineral hosilalardan 
ajratib olingan foydali komponentlar.
sanoat yo’sinida dastlabki qayta ishlovdan o’tkazilgan kavlab olingan 
uglevodorodlar, shu jumladan qo’shilib chiqadigan foydali qazilmalar va foydali 
komponentlar; 
uglevodorodlarni qayta ishlash jarayonida ajratib olingan, lekin oldingi kavlab 
olinganda va qayta ishlanganda qayta ishlanadigan foydali qazilmalar tarkibida 
tayyor mahsulot sifatida soliq solinmagan foydali komponentlar; 
ajratib olingan qimmatbaho metallar va qimmatbaho toshlar, shu jumladan 
texnogen mineral hosilalardan ajratib olingan qimmatbaho metallar va qimmatbaho 
toshlar; 
Quyidagilar soliq solish ob’ekti hisoblanmaydi: 
qatlamdagi bosimni saqlab turish va (yoki) uglevodorodlarni tugal texnologik 
jarayon doirasida ajratib olish uchun mahsuldor qatlamga qayta haydab kiritiladigan 
tabiiy gaz hajmi; 
soliq to’lovchilarga berilgan er uchastkalari doirasida kavlab olingan hamda 
o’zining xo’jalik va ro’zg’or ehtiyojlari uchun foydalanilgan keng tarqalgan foydali 
qazilmalar. 
keng tarqalgan foydali qazilmalar ro’yxati qonun hujjatlari bilan belgilanadi 
qonunchilikda belgilangan tartibda daryo o’zanlari tozalash va qirg’oqlarni 
mustahkamlash ishlari amalga oshirish davomida qazib olingan noruda foydali 
qazilmalar, qayta ishlangan va realizatsiya qilingan foydali qazilmalar bundan 
mustasno; 
foydali qazilmalarni qazib olish jarayonida yuzaga keladigan, vakolatli organ 
tomonidan tasdiqlangan me’yorlar doirasidagi normativ yo’qotishlar. Bunda foydali 
qazilmalarni qazib olishda yo’l qo’yilgan me’yordan ortiq yo’qotishlar soliq solish 
ob’ekti hisoblanadi.