O‘zbekiston respublikasining mehnat kodeksi umumiy qism I bob. Asosiy qoidalar

116-modda. Ish vaqtining qisqartirilgan muddati
Ayrim toifadagi xodimlar uchun ularning yoshi, sog‘lig‘i holati, mehnatning shartlari, mehnat
vazifalarining o‘ziga xos xususiyatlari va o‘zga holatlarni inobatga olib, mehnat to‘g‘risidagi qonunlar
va boshqa normativ hujjatlar, shuningdek mehnat shartnomasi shartlariga binoan mehnatga
to‘lanadigan haqni kamaytirmasdan, ish vaqtining qisqartirilgan muddati belgilanadi.
Keyingi
 tahrirga qarang.
Ish vaqtining qisqartirilgan muddati quyidagilar uchun belgilanadi:
o‘n sakkiz yoshga to‘lmagan xodimlar (
242-modda
);
I va II guruh nogironi bo‘lgan xodimlar (220-moddaning 
uchinchi qismi
);
Keyingi
 tahrirga qarang.
noqulay mehnat sharoitlaridagi ishlarda band bo‘lgan xodimlar (
117-modda
);
alohida tusga ega bo‘lgan ishlardagi xodimlar (
118-modda
).
Oldingi
 tahrirga qarang.
uch yoshga to‘lmagan bolalari bor, budjet hisobidan moliyaviy jihatdan ta’minlanadigan
muassasalar va tashkilotlarda ishlayotgan ayollar (
228-1-modda
).
(116-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 1999-yil 14-apreldagi 760-I-son 
Qonuniga
muvofiq oltinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan tahririda — Oliy Majlis Axborotnomasi, 1999-y., 5-son, 112-modda)
 LexUZ sharhi
Qarang: Idoraviy mansubligi, mulkchilik va xo‘jalik yuritish shakllaridan qat’i nazar, korxona,
muassasa, tashkilot ichki mehnat tartibining 
namunaviy qoidalari
(ro‘yxat raqami: 746, 14.06.1999-y.) 4.3-
bandi.

---

117-modda. Noqulay mehnat sharoitlaridagi ishlarda band bo‘lgan xodimlar uchun ish
vaqtining qisqartirilgan muddati
Ish vaqtining haftasiga o‘ttiz olti soatdan oshmaydigan qisqartirilgan muddati mehnat
jarayonida sog‘lig‘iga fizikaviy, kimyoviy, biologik va ishlab chiqarishning boshqa zararli omillari ta’sir
etadigan xodimlar uchun belgilanadi.
Oldingi
 tahrirga qarang.
Korxonadagi bunday ishlarning ro‘yxati va ularni bajarishda ish vaqtining muayyan muddati
tarmoq (tarif) kelishuvlarida, jamoa shartnomalarida belgilab qo‘yiladi, agar ular tuzilmagan bo‘lsa,
— ish beruvchi tomonidan kasaba uyushmasi qo‘mitasi yoki xodimlarning boshqa vakillik organi
bilan kelishib, mehnat sharoitlariga baho berishning O‘zbekiston Respublikasi Bandlik va mehnat
munosabatlari vazirligi bilan O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi tomonidan
tasdiqlanadigan uslubiyati asosida belgilanadi.
(117-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2018-yil 3-yanvardagi O‘RQ-456-sonli
Qonuni 
tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 05.01.2018-y., 03/18/456/0512-son)
 LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risida”gi Qonuni (yangi tahriri)
14-moddasi
.
Mehnat sharoiti o‘ta zararli va o‘ta og‘ir ishlarda band bo‘lgan xodimlar uchun ish vaqtining
muddati chegarasi O‘zbekiston Respublikasi Hukumati tomonidan belgilanadi.
 LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1997-yil 11-martdagi 133-sonli qarori bilan
tasdiqlangan Mehnat sharoiti o‘ta zararli va o‘ta og‘ir ishlarda band bo‘lgan xodimlar uchun ish vaqtining
cheklangan muddati 
(8-ilova).