O‘zbekiston respublikasining ayollarga. Seytnazarov M

Mehnat va bandlik sohasida kamsitishning oldini olishga doir masalalar 
O‘zbekistonda xotin-qizlarning kamsitilishini bartaraf etish va ularni 
mamlakat iqtisodiy va ijtimoiy hayotida faol ishtirok etishga jalb qilish uchun 
barcha huquqiy sharoitlar yaratilgan. Xotin-qizlar va erkaklarning tengligi va jinsiy 
kamsitishlar Konstitutsiyada mustahkamlab qo‘yilgan. Xotin-qizlar uchun 
qonunchilik bilan mehnat hu quqlaridan foydalanishda teng imkoniyat hamda 
ularni himoyalash kafolatlari belgi langan. O‘zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasining 37-moddasi, shuningdek Mehnat kodeksining 6-moddasi 
mehnatga oid munosabatlarda xotin-qizlarni kamsitishni ta qiq laydi. Bunga ko‘ra 
kamsitilgan shaxslar, keltirilgan moddiy va ma’naviy zararni undirish uchun 
belgilangan tartibda sudga murojaat qilishlari mumkin. 
Bundan tashqari, ular uchun mehnat sohasida oilaviy majburiyatlarini
bajarishida qo‘shimcha kafolatlar belgilangan — bular homilador ayollar va
yosh bolasi bor ayollarni ishga olishda (bo‘shatishda) qo‘shimcha kafolatlarning 
berilishi, noqulay mehnat sharoitiga ega ishlarda ayollar mehnatidan foydalanishni 
taqiqlash, homiladorligi va tug‘ishi tufayli hamda bola parvarishlashi uchun ta’til 
berish, qo‘shimcha dam olish
kunlari va ta’til berish va boshqalar. 
Hukumat bozor iqtisodiyotiga o‘tish davrida oilalar daromadlari ko‘payishini 
qo‘llab-quvvatlash ko‘p jihatdan xotin-qizlarni ishlab chiqarish sohasiga jalb 
qilishga bog‘liq ekanligini anglab, mehnat faoliyatini va bola tarbiyasi bilan 
bog‘liq g‘amxo‘rlikni samarali moslashtirish uchun tegishli sharoit yaratishga 
muhim e’tibor qaratmoqda. 
Ishlayotgan ayollar uchun mehnat sohasida imtiyoz va kafolatlar belgilangan 
bo‘lib, hujjatlarda noqulay mehnat sharoitiga ega ishlarda ayollar mehnatidan
foydalanishni cheklash, qulay ish vaqtining belgilanishi, mehnat nafaqasini olish 
uchun belgilangan yosh ko‘rsatkichini kamaytirish o‘z ifodasini topgan. 
Homilador ayollarning va uch yoshgacha bolasi bo‘lgan ayollarning ish 
beruvchining xohishiga ko‘ra ishdan bo‘shatilishiga yo‘l qo‘yilmaydi, korxona 
to‘liq tugatilishi bilan bog‘liq holatlar bundan mustasno. 

---

51 
Iqtisodiyotda nodavlat sektorning shakllanishi faoliyatning yangi
sohalarini keltirib chiqardi. Ular esa o‘z navbatida har bir insonning qobiliyat va 
qiziqishlariga to‘g‘ri keladigan mustaqil mehnat, ya’ni xususiy tadbirkorlik,
kichik va o‘rta biznes bilan shug‘ullanishi uchun cheklanmagan imkoniyatlar 
berdi.