Islom dinida farzand tarbiyasi. “Tahrim” surasining 6 – oyatida:“Ey mo’minlar! Sizlar o’zlaringizni va ahli oilangizni o’tini odamlar va toshlardan bo’lgan do’zax olovidan asrangiz!” deb marhamat qilindi. Ya’ni, bu oyati karima hukmiga ko’ra, har bir mo’min ota – ona o’zlarini va oila a’zolarini do’zaxga olib boruvchi gunoh ishlardan saqlanmog’i lozim. Har bir ota ona bu gunohlarni avvalo o’zlari bilmog’i va farzandlariga bildirmog’i lozim. Dinimiz beshikdan qabrgacha foydali ilm o’rganishga buyuradi. Inson ilm olib, o’z bilimlarini mustahkamlab bormas ekan, baquvvat va egilmas daraxtga aylanolmay, nimjon, ojiz nihol kabi qolib ketadi. Bu ma’suliyatli ishning boshida ota-onalar turadi.Ota – onalar kufr yo’lidagi odamlar bo’lsalar, aksariyat hollarda farzandlarini ham shu botil yo’llarga tortib ketadilar. Payg’ambarimiz Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: “Har bir farzand aslida islomiy fitrat bilan tug’iladi, so’ngra ota-onalarining ta’siri bilan yahudiy, nasroniy yoki majusiy bo’lib yetishadi”, deya marhamat qilganlar.
7 yoshgacha bolada “go’daklik” davri hukum suradi.Bu davrda ota – ona bolaning salomatligi uchun mas’uldir. Uni kiyim – kechak, oziq – ovqat va boshqa barcha zaruriy narsalar bilan ta’minlaydi.
Bolaga asl tarbiya 7 yoshdan 14 yoshgacha bo’lgan “bolalik” bosqichida beriladi. Ota – onaning o’z vazifalarini sidqidildan bajarishi, ayniqsa, ushbu davrda katta ahamiyatga egadir.Chunki odob – axloqqa poydevor shu davrda hozirlanadi.Bola bu bosqichda taqlidchi bo’ladi, ota – onasidan, atrofdagilardan o’rnak olishga intiladi, ularga taqlid qiladi.Bu davr bolaning balog’atga qadam qo’yish davri bo’lgani uchun ular bilan muomalada ehtiyotkorlik zarur. 14 yoshdan so’ng bolada “yoshlik” bosqichi boshlanadi.Bu davrda farzandning vujudi kamol topadi, tani kuch – quvvatga to’ladi.Agar oldingi bosqichlarda bola qalbiga Allohga yuksak ishonch – sevgi, Uning qahriga qolishdan qo’rquv hissi chuqur singdirilgan bo’lsa, ushbu bosqichda farzand yetuk IYMON egasi bo’lib yetishadi.
So’ngra “navqironlik” davri boshlanadi. Ilk ikki davrda hozirlangan iymon quvvati, Haq va haqiqat xususidagi bilimlar va “yoshlik” bosqichida olingan go’zal his – tuyg’ular bu davrga yetuk inson bo’lib yetishishi omilidir. Ota – ona bu davrgacha farzandlar tarbiyasiga beparvolik qilgan bo’lsalar, farzandlar har turli gunohlarga yuz burgan, turli yomonliklar va jinoyatlardan ham taptortmaydigan axloqsiz insonlar bo’lib qolishadi. Ota – onalar bu davrgacha bolalari qalbiga buyuk iymon-e’tiqod tuyg’usini singdirgan bo’lsalar, farzandlar bu davrda o’zlarini o’nglab olgan, har turli nafs balolaridan yuz bura oluvchi, hayrli ishlarga bosh bo’ladigan solih va komil insonlar bo’lib yetishadilar. Farzand bu davrda har masala xususida ota – ona maslahatiga muhtoj bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |