Ozbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi

Samarqand 
Samarqand  —  katta  shahar.  U  yerda  baland-baland  binolar  bor.  Ular  pishiq  g‘ishtdan 
ishlangan. 
Yaqinda  zamonaviy  mehmonxona  binosi  qad  ko‘tardi.  Shaharning  ko‘rkam  jamolini  ko‘rgan 
kishi xursand bo‘ladi. Samarqand tarixiy yodgorliklarga boy shahardir. 
O‘qituvchi  matnni  bir  marta  ifodali  o‘qib  beradi.  Suhbat  yordamida  o‘quvchilar 
Samarqand,  baland,  xursand  so‘zlari  oxiridagi  «d»  undoshi,  g‘ishtdan  so‘zidagi  «t»  undoshi 
talaffo‘zda tushib qolayotganini, ammo yozuvda saqlanishini aniqlaydilar.  O‘qituvchi sana va 
sarlavhani yozadi va: 
—  Men  matndagi  gaplarni  bitta-bitta  o‘qiyman.  Sizlar  gap  tarkibidagi  talaffo‘zda  tushib 
qoladigan «d» yoki «t» undoshli so‘zlarni yozasizlar, — deb ta'kidlaydi. 
O‘qituvchi  birinchi  gapni  o‘qiganda,  o‘quvchilar  Samarqand  so‘zini  yozib,  vergul 
qo‘yadilar.  O‘qituvchi  ikkinchi  gapni  o‘qiganda,  bolalar  baland-baland  so‘zini  yozib,  vergul 
qo‘yadilar. Shu tarzda matndagi gaplarning barchasi o‘qiladi. 
Saylanma  diktant  yozib  bo‘lingach,  doskadagi  matn  qayta  o‘qiladi  va  ish  o‘qituvchi 
rahbarligida tekshiriladi. O‘qituvchi matndagi Samarqand, baland-baland, g‘ishtdan, xursand 
so‘zlarining  tagiga  chizadi,  bolalar  o‘z  ishlarini  doskadagiga  solishtirib,  xatolarini 
to‘g‘rilaydilar. 
Saylanma  diktant  yozish  uchun  o‘quvchi  grammatik  va  imlo  qoidalarini  bilishi  kerak. 
Saylanma  diktant  o‘quvchilarni  har  bir  gapga,  so‘z  birikmasiga,  har  bir  so‘zga  diqqat  bilan 

---

 
 
 
31 
qarashga  odatlantiradi,  kerakli  so‘zning  grammatik  Shaklini  amaliy  ravishda  qo‘llashga, 
ziyraklikka o‘rgatadi.