O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi toshkent viloyat xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi

Kommunikativ kompetensiya
kundalik faoliyatida ijodiy va mantiqan fikrlab, o‘zining intellektual rivojlanishini ongli rejalashtiradi, o‘quv faoliyati natijalarini nazorat qiladi va baholay oladi.
mavjud imkoniyat va resurslarini innovatsion faoliyatga yo‘naltira oladi va xalq farovonligiga ijobiy hissa qo‘shadi;
insoniyat va tabiatning uzviyligini anglagan holda, tabiat va tabiiy boyliklaridan samarali foydalanadi; atrof-muhit va ekologik holatga salbiy ta'sir etuvchi omillarni bartaraf etadi hamda asraydi va o‘z faoliyatida sog‘lom turmush tarziga amal qiladi;
kundalik faoliyatida ijodiy va mantiqan fikrlab, o‘zining intellektual rivojlanishini ongli rejalashtiradi, o‘quv faoliyati natijalarini nazorat qiladi va baholay oladi.
5-SINF ILMIY XABARDORLIK KOMPETENSIYASI
Tirik organizmlar klassifikatsiyasi (bakteriya, protista, zamburug‘, o‘simliklar va hayvonot dunyosi) haqidagi bilimlarini namoyish qiladi;
sporali o‘simliklarning hayot sikli, hasharotlarning chala va to‘liq o‘zgarish bilan rivojlanishini tushunishini namoyish qiladi;
kecha va kunduzning hosil bo‘lishini Yer shakli va o‘z o‘qi atrofida aylanishiga bog‘lab tushuntiradi;
geografik qutblar, qutbiy doiralar, tropiklar va ekvatorning hosil bo‘lishini tushunishini namoyish qiladi;
atmosfera, gidrosfera, litosfera va biosferani o‘zaro farqlaydi; shamol hosil bo‘lishining sabablarini tushuntiradi;
earakat va uning turlari, zichlik, tezlanish, o‘g‘irlik kuchi, bosim hamda deformatsiya haqidagi bilimlarini namoyish qiladi;
elektr tokini o‘tkazadigan va o‘tkazmaydigan moddalar, tok umumiy o‘rta ta’limning milliy o‘quv dasturi loyihasi manbalari, ichki energiya haqida bilishini namoyish qiladi.
XULOSA VA TAVSIYALAR
Tayanch va fan bo‘yicha kompetensiyalarni o‘quvchilarda shakllantirishda birlamchi mazmun emas, balki o‘quvchilarning o‘quv faoliyati va fan uslubiyoti hisoblanadi;
tayanch kompetensiyalar har bir o‘quv fani, sinflar va boblar kesimida, fan bo‘yicha kompetensiyalar esa sinf va boblar kesimida aniqlashtirilishi maqsadga muvofiq bo‘ladi;
umumta’lim fanlari bo‘yicha yaratilgan darsliklar mazmuni amaliy, hayotiy masalalar bilan boyitish, darsliklar dizayni qayta ko‘rib chiqish va ko‘rgazmalikka katta e’tibor berish lozim;
tayanch va fan bщyicha kompetensiyalarni o‘quvchilarda shakllantirishda birlamchi mazmun emas, balki o‘quvchilarning o‘quv faoliyati va fan uslubiyoti hisoblanadi;
tayanch kompetensiyalar har bir o‘quv fani, sinflar va boblar kesimida, fan bo‘yicha kompetensiyalar esa sinf va boblar kesimida aniqlashtirilishi maqsadga muvofiq bo‘ladi;