O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi respublika ta’lim markazi uzviylashtirilgan Davlat ta’lim standarti va o‘quv dasturlari

3-sinf o‘quvchisining matematik tayyorgarligiga qo‘yiladigan minimal talablar

3-sinf yakunida matematikani o‘rganish natijasida har bir o‘quvchi quyidagilarni

bilishi va tushunishi zarur:

• 
  1 dan 1 000 gacha bo‘lgan ketma-ket kelgan sonlar qatori;
  
• 
  1 dan 1 000 gacha bo‘lgan sonlarni qo‘shish va ayirish;
  
• 
  sonlarni bir xonali sonlarga ko‘paytirish va bo‘lish;
  
• 
  sonli ifodalarda amallarni ketma-ket bajarish qoidalarini bilish;
  
• 
  uzunlik o‘lchovi birligi kilometr va uning belgilanishi (km) haqida tasavvurga ega bo‘lish;
  
• 
  uzunlik o‘lchovi birliklari orasidagi munosabatlar;
  
• 
  yuz o‘lchovi birligi kvadrat detsimetr va uning belgilanish (kv. dm) haqida tasavvurga ega bo‘lish;
  

Bajara olishi zarur:

• 
  1 dan 1 000 gacha bo‘lgan sonlarni o‘qish, yozish va taqqoslash,
  
• 
  Sonni xona qo‘shiluvchilarining yig‘indisi ko‘rinishida ifodalash;
  
• 
  O‘rganilgan matematik atamalardan o‘rnida to‘g‘ri foydalanish;
  
• 
  100 gacha bo‘lgan sonlar ustida amallarni og‘zaki bajarish;
  
• 
  100 gacha bo‘lgan sonlar ustida qoldiqli bo‘lishni bajarish;
  
• 
  1 dan 1 000 gacha bo‘lgan sonlarni yozma qo‘shish va ayirish va natijani tekshirish;
  
• 
  3 xonali sonlarni bir xonali songa yozma ko‘paytirish va bo‘lish va natijani tekshirish;
  
• 
  1 000 gacha bo‘lgan sonlarni bir xonali songa yozma bo‘lish va natijani tekshirish;
  
• 
  Sonni ko‘paytmaga bo‘lish, yig‘indini songa ko‘paytirish va sonni yig‘indiga ko‘paytirish hamda yig‘indini songa bo‘lish usullarini bilish;
  
• 
  Nol bilan hisoblashlarni bajarish;
  
• 
  2-3 amalli sonli (qavsli va qavssiz) ifodalarning qiymatini topish;
  
• 
  Bajarilgan hisoblashlar to‘g‘riligini tekshirish;
  
• 
  Matnli (ikkitadan ko‘p bo‘lmagan amallarni bajarish bilan yechiladigan) masalalarni yechish;
  
• 
  O‘rganilgan geometrik shakllarni tanish va ularni (chizg‘ich yordamida yoki qo‘lda) katakli qog‘ozga chizish;
  
• 
  Kattaliklarni ularning son qiymatlariga ko‘ra taqqoslash va ularni turli o‘lchov birliklarida ifodalash;
  
• 
  1–2 amalli masalalarni (shakllar bo‘yicha, reja bo‘yicha, ifoda tuzib) yechish.
  

Orttirilgan bilim va ko‘nikmalardan amaliy faoliyatda va kundalik turmushda (quyidagi holatlarda) foydalana olishi zarur:

• 
  o‘rab turgan atrof muhitida mo‘ljal olish (manzilga yetib borish marshrutini rejalashtirish, harakatlanish yo‘lini tanlash va hokazo);
  
• 
  narsalarning turli xususiyatlari: uzunligi, yuzi, massasi, sig‘imi bo‘yicha taqqoslash va tartibga solish:
  
• 
  soat yordamida vaqtni aniqlash (soat va minutlarda);
  
• 
  kundalik turmush vaziyatlari (xarid, o‘lchash, og‘irliklarni tortish va hokazo)ga oid masalalarni yechish;
  
• 
  buyumlarning o‘lchamlarini ko‘z bilan “chamalab” baholash;
  
• 
  o‘rganilgan geometrik shakllardan foydalanib mustaqil kichik konstruktorlik faoliyati elementlarini bajarish.