O’zbekiston Respublikasi xalq ta’limi vazirligi Navoiy viloyati Xalq ta’limi boshqarmasi Qiziltepa tuman xtb ga qarashli 32-umumiy o’rta ta’lim maktabining biologiya fani o’qituvchisi Rasulova Mohinisoning

O’zbekiston Respublikasi xalq ta’limi vazirligi

Navoiy viloyati Xalq ta’limi boshqarmasi

Qiziltepa tuman XTB ga qarashli 32-umumiy o’rta

ta’lim maktabining biologiya fani o’qituvchisi

Rasulova Mohinisoning

“Genetik masalarni oson usullarda yechish”

mavzusi yuzasidan tayyorlagan metodik tavsiyasi.



KIRISH

Mazkur metodik tavsiya O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 6- apreldagi 187-sonli “Umumiy o’rta va o’rta maxsus kasb- hunar ta’limining Davlat ta’lim standartlarini tasdiqlash to’g’risida” dagi qarorida o’quvchilarni mahtiqiy fikrlashga undaydigan zamon talablariga javob beradigan o’quv metodik majmualarni chop etish, biologik ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil etishda o’quvchilarda DTS bilan me’yorlangan bilim , ko’nikma va malakalarni shakllantirish shuningdek axbarot bilan ishlash kommunikativ ko’nikmalarni egallash matematik savodxonlik va ijtimoiy faollikga ega bo’lish o’quv muammolarini mustaqil hal etishga doir tajribalarni egallashlariga sharoit yaratish va genetikaga oid masalarni oson yechish usullarini o’rgatish maqsadida tayyorlandi.

Quyida beriladigan tavsiyalar o’quvchilarning genetika yo’nalishida olgan bilimlarini masalalarni yecha bilishlari orqali mavzularni puxta egallashlariga va mustaqil fikr yuritishlariga imkon beradi .

NUKLEIN KISLATALAR

Tirik organizmlarning barchasida nuklein kislatalar muhim ahamiyatga ega. Nuklein kislatalar irsiy belgilarni nasldan naslga o’tkazish oqsillar biosintezi kabi muhim hayotiy jarayonlarni amalga oshirishda ishtirok etadi.

Nuklein kislotalar dastlab yadrodan ajratib olingani uchun ham “nukieus -yadro” deb atalagan. Shveysariyalik olim F.Misher tomonidan 1869-yili aniqlangan. Nuklein kislotalar monomerlari nukleotid deb atalgan.Oqsillarning monomer esa aminokislatalar hisoblanadi. Mononukleotid fosfat, monosaxarid va azot asoslaridan tashkil topgan.

Nuklein kislatalar kimyoviy tuzulishiga va bajaradigan vazifasiga ko’ra ikkita guruhga bo’linadi : DNK va RNK

DNK zanjiri