O`zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti geografiya o`qitish metodikasi kafedrasi «jahon mamlakatlari iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi»

GONDURAS

Poytaxti: Tegusigalpa. Maydoni: 112,1 ming km². Aholisi: 7,1 mln. kishi (2007), 8,2 mln. kishi (2016). Rasmiy tili: ispan tili. Aholisining diniy tarkibi: katoliklar - 97%, protestantlar - 3%. Davlat tuzumi: respublika Pul birligi: lempira.

Gonduras Respublikasi - Markaziy Amerikadagi davlat. Davlat boshlig‘i - prezident. Aholini 90% - metislar, 7% - hindular, 2% - negrlar, 1% - yevropaliklar tashkil qiladi. «Tegusigalpa» nomi «kumush tepalik» deb tarjima qilinadi. Shahar 1000 metrli balandlikdajoylashgan.

Tabiati. Gondurasning deyarli barcha hududini tog' tizmasi egallagan. Unda serhosil tekisliklar, bo'lingan vodiylar va tog'li vulqon bo'lgan, shimoli g'arbdan shimoh sharqqa cho'zilgan tog'lar bor. Mamlakat sharqida Moskit qirg'oq tekisliklarida nam, tropik iqlim hukm suradi, tog'larda iqlim-mo'tadil. Karib dengizi qirg'oqlarida kuchli to'fonlar, tropik yomg'irlar, suv toshishlari va tez-tez yer ko'chishlari, kuchli bo'lmagan zilzilalar bo'lib turadi. Hududni 37% o'rmonlar (shimolda-qarag'ay va eman, sharqda-mangr va palmalar); savanna, yaylovlar bor. XX asrda Gonduras bananni eksport qiluvchi mamlakatga aylandi va uni «bananli respublika» deb nomlashdi. Mamlakatda milliy bog'lar bor.

Xo‘jaligi. Gonduras - Shimoliy Amerikaning davlatlaridan biridir. Asosiy tabiiy boyliklari: yog‘och, oltin, kumush, mis, qo‘rg‘oshin, rux, temir mdasi, surma, ko‘mir, bahq. Gonduras shimolida va sharqida yog‘och tayyorlash va qayta ishlash (qarag‘ay, qizil va qora daraxtlar) yo‘lga qo'yilgan. Mamlakatda rux, misob, kumush, oltin qazib olinadi, 1990-yil shimoh g'arbda neft aniqlangan. Mamlakatda neftni qayta ishlash va metallurgiya zavodlari bor. Mashinasozlikning kichik korxonalari, yog'ochsozlik, mebel, selluloza, qog'oz, to'qimachilik, tikuvchilik, tamaki, shakar, qahva sanoatlarining korxonalari bor. Ilgari asosiy eksport o'simligi banan bo'lgan, hozirgi paytda qahva, shakarqamish, mais, dukkakli o'simliklar, guruch, sitrus mevalar, ananas, tamaki yetishtiriladi. Aholi yirik shoxli mollami, cho'chqalami ko'paytiradi, krevetka va omami ovlash bilan mashg'ul. Asosiy eksport mahsulotlari: qahva, banan, krevetkalar, omarlar, go'sht, yog'och, rux hisoblanadi.