O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi a. Qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

mavjud
tasavvo’rlar, printsiplar yordamida amalga oshirib 
Bulmaydi. Bilish jarayonida ma’lum bir ziddiyatlar, birinchi navbatda, 
mavjud
bilimlarimizning erishgan darajasi bilan yangi bilish vazifalarini xal kilish zaro’riyati 
o’rtasida ziddiyat kelib chikadi, muammoli vaziyat paydo Bo’ladi. Bunday ziddiyatlar, 
ayniksa, ko’ndalik xayotimizda mo’rakkab vazifalarni xal kilishda, fanda esa, to’b 
Burilishlar davrida yakkol namoyon Bo’ladi. Mana shunday vaziyat, masalan, 
tabiyotshunoslikda XIX asrning oxiri va XX asrning boshlarida radioaktivlik xodisasining 
qayd kilinishi, elektronning kashf etilishi, no’rlanishning kvant xarakterga egaligining 
asoslanishi va shu kabi kashfiyotlar natijasida vo’jo’dga kelgan. Uning moxiyatini 
tabiyotshunoslikning, birinchi navbatda, fizikaning 
mavjud
qonunlari va printsiplarining 
yangi qayd kilingan xodisalarni to’shuntirish uchun etarli emasligida, deb bilmok zaro’r. 
Shuni xam aytish kerakki, ilmiy bilishda muammoli vaziyatni fan tarakkiyotining ichki 
extiyojlari xam keltirib chiqarishi mumkin. Masalan, xozirgi paytda fanda sinergetika goyalari 
va metodlarini to’shuntirish, matematikada aksiomatikaning imkoniyatlari va ko’llanish 
soxalarini aniklash bilan bog’liq Bo’lgan vazifalarni xal kilish zaro’riyati yangi vaziyatni 
yaratadi. 
Demak, muammoli vaziyat 
mavjud
ilmiy tasavvo’rlar bilan qayd kilingan yangi 
faktlar o’rtasidagi ziddiyatning paydo Bulishi yoki ana shu ilmiy tasavvo’rlarning 
o’zining etarli darajada sistemaga solinmaganligi, yaxlit bir ta’limot sifatida 
asoslanmaganligi natijasidir. 
Mana shundan kelib chikib, 
muammoli vaziyat
bilish tarakkiyotining turli boskichlari va 
Buginlarida olam va uni bilish xakidagi 
mavjud
tasavvo’rlarni, bilish metodi va vositalarini 
o’zgartirishning obyektiv zaro’riyatidan iborat, deyish mumkin.