O‘zbekiston respublikasi xalq ta’lim vazirligi

O’QUV - USLUBIY MATERILLAR

1. 
   O’QUV MATERIALLAR
   

1.1. Adabiyotlar ruyxati:

1. 
   Falsafa asoslari. Darslik. -T.: O’zbekiston, 2005, 145-184-betlar.
   
2. 
   Falsafa qomusiy lug’at. -T.: Sharq, 2004. 135, 164, 477, 479-betlar.
   
3. 
   Gunnar Skirbekk, Nils Gils. Falsafa tarixi. -T.: Sharq, 2002. 484-490-betlar.
   
4. 
   Falsafa: ma’ruza matnlari. (Nazarov Q va boshq.) -T: UAJBNT markazi. 2000. 169-180-betlar.
   

2. 
   o’quv topshiriqlar
   
   1. 
      Doklad mavzulari bo’yicha savollar va topshiriqlar:
      

1. Falsafada usul va uslub muammosi.

1. 
   Dialektika nima? Uning zamonaviy talkinlari.
   
2. 
   Bog’lanish, aloqadorlik, takrorlanish tushunchalarining dialektika bilan bog’liqligi bormi?
   

2. Falsafiy qonunlar.

1. 
   Qonun nima?
   
2. 
   Tabiat va jamiyat qonunlarining qanday xususiyatlari bor?
   
3. 
   Olamdagi ayniyat va ziddiyat xrlatlariga misollar keltira olasizmi?
   
4. 
   Mikdor va sifat nima? Me’yor-chi?
   
5. 
   Inkor nima?
   

3. Falsafiy kategoriyalar.

1. 
   Kategoriya o’zi nima?
   
2. 
   Kategoriyalarni mazmuniga qarab turkumlab beriig?
   
3. 
   Hozirgi danrda taraqqiyot va o’zaro bog’liqlik tamoyillari qanday namoyon bo’lmoqda?
   

3. MA’LUMOT AXBOROT MATERIALLAR

   1. 
      Ma’ruza-anjumanining bahs-munozara shaklida utilishini baholash mezonlari
      

Baholashning ball tizimi	1	Dokladchilar 2	3	4
1. Doklad mazmuni (2,5)
Mavzuga mosligi (1,5)
Javobning mantiqiy to’g’riligi (0,5)
Xulosaning to’g’riligi (0,5)
2. Ma’lumotning taqdim etilishi (0,5)
Reglamentga amal qilish (0,5)
Jami: (3.5)
Taqrizchilar:
Dokladga ta’rif

Dokladning mazmunli jixati (1,2)
Dokladning sayozligi (1,2)
3. Reglamentga amal kilishi (0,6)
Jami: (3,0)
Opponent.
1. Savollar:
Savollar soni (har biriga 0,3)
2. To’ldirish
Soni (har biriga 0,2)
Mohiyatiga ko’ra (0,3)
Jami: (3,0)

Reglament vaqti: Doklad uchun - 5 daqiqa Taqrizchilar - 2 daqiqa Opponentlarga -1-3 daqiqa
Kollektiv muhokama - 5-10 daqiqa

4. 
   O’Z-O’ZINI NAZORATI UChUN MATERIALLAR
   
   1. 
      Mustaqil ishlash uchun nazorat savollar:
      

1. 
   Bog’lanishlarning turlari deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Harakat doirasiga ko’ra qonunlarni turkumlang?
   
3. 
   Nima uchun inson qonunni bilishi kerak?
   
4. 
   Falsafa fani uslubi qanday nomlanadi?
   
5. 
   Ziddiyat, qarama-qarshilik, sifat, inkor nima?
   
6. 
   Kategoriya o’zi nima?
   
7. 
   Juft kategoriyalar mazmunidagi ichki birlikning asosi nimada?
   

2. 
   Bilimlarni chuqurlashtirish va mustahkamlashga qaratilgan amaliy mashg’ulot.
   

Amaliy mashg’ulot rejasi: Rivojlanish va o’zaro aloqadorliknipg umumiy qonuniyatlari. Falsafiy kategoriyalar tizimi, ularning mazmuni.
mashgupotining maqsadi:	Falsafiy qonunlar va kategoriyalarni mustahkamlash va chuqurlashtirish.
O’quv faoliyatining natijasi: Dialektika va falsafiy qonunlarni mazmuniga qarab ajratadi va moxiyatini ochib beradi; Falsafiy kategoriyalarning turlarini sanab beradi va misollar keltiradi;
Mustaqil o’rganish uchun topshiriqlar: Topshiriq 1. “Tushunarli metod” uslubi va “Klaster” texnikasi qoidalari bilan tanishish. Eslatmo: II -qismga qarang Topshirnk 2. O’zini-o’zi nazorat kilish uchun nazorat savollariga javob bsrish. Eslatma: III - qismga qarang
Nazorat shakli: Kuzatish, og’zaki nazorat, yozma nazorat, o’quv topshiriq.		Mavzu bo’yicha maksimal ball: 3,1 ball Talabaga qo’yilgan ball:	O’qituvchi imzosi:

O’quv - uslubiy materiallar

1. 
   O’quv topshiriqlar
   

1. 
   Grafikli organayzer asosida “Rivojlanish va o’zaro aloqadorlikning umumiy qonuniyatlari” asosidagi sxema-jadvallarni mazmuniga qarabto’ldirish.
   

TARAQQIYoT FALSAFASI

Dialektik tushunchalar

2. 
   “Tushunarli metod”ning tushunchalar tahlili varag’iga dialektik
   

qonun doirasidagi tushunchalarning tahlilini bajarish. Tushunchalarning mazmun va mohiyati jihatidan qaysi qonun turiga mansubligini aniqlab belgilaydi.

№	Tushunchalar qaysi qonun turiga mansub	Miqdor va sifat o’zgarishlarining o’zaro o’tishi	Qarama- qarshiliklar birligi va kurashi	Inkorni inkor
1.	Bog’lanishlar
2.	Ayniyat
3.	Ziddiyat
4.	Taraqqiyot
5.	Qarama-qarshilik
6.	Mavjudlik
7.	Miqdor
8.	Sifat
9.	Me’yor
10.	Tadrijiylik
11.	Uzluksizlik
12.	Harakat
13.	Takrorlanish
14.	Vorislik

3. 
   Klaster uchun vazifa:
   

Yakkalik, umumiylik, xususiylik, mohiyat, hodisa, mazmun, shakl, element, struktura, butun, qism, sabab, oqibat, zaruriyat, tasodif, imkoniyat, voqyelik kategoriyalarini tarmoqlash.

4. 
   “Tushunarli metod”ning tushunchalar tahlili varag’iga dialektik kategoriyalarning tahlilini bajarish.
   

Talabalar kategoriyalarning mazmun va mohiyati jihatidan nimani bildirishi, munosabatini hamda uning ta’riflarini keltiradi.

“Tushunarli metod”ining tushunchalar tahlili varag’i

№	Tushunchalar nomi	Sizningcha Ushbu tushuncha nimani bildiradi	Ushbu tushunchaga munosabatingiz, Ta’rifini keltiring	Qo’shimcha fikr
1. 2. 3.	Yakkalik
	Umumiylik
	Xususiylik

4. 5.	Moxiyat
	Xodisa
6.	Mazmun
7.	Shakl
8.	Element
9. 10.	Struktura
	Butun
11.	Qism
12.	Sabab
13.	Oqibat
14.	Zaruriyat
15.	Imkoniyat
16.	Tasodif
17.	Voqyelik

2.