O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'lim vazirligi

 
 
 
 
 

---

 
23 
 
UMUMIY O’RTA TA’LIMNING  JISMONIY TARBIYA FANIDAN 
O’QUV DASTURI MAZMUNI. 
 
     
 Umumiy  o’rta  ta’limning  barcha  fanlari  kabi  jismoniy  tarbiya  fani  ham 
davlat ta’lim standartlari va o’quv dasturi asosida o’qitiladi. O’quv dasturi o’quv 
jarayonini amalga oshirishning asosiy hujjatlaridan hisoblanadi. O’quv fan dasturi 
jismoniy  tarbiya  ta’limi  mazmuni,  uning  o’quvchilar  tomonidan  o’zlashtirishning 
eng  samarali  usullari,  axborot  manbalari  va  me’yorlari  ko’rsatilgan  me’yoriy 
hujjatlar hisoblanadi. Jismoniy tarbiya fanidan tuzilgan ushbu o’quv dasturi amalda 
qo’llanilib kelgan dasturlarga tanqidiy yondashilib, ularning eng yaxshi  jihatlari, 
ilg’or  maktab  o’qituvchilarining  va  boshqa  mutahasislarning  ijobiy  ish  tajribalari 
e’tiborga  olingan  holda  qayta  ishlab  chiqilgan.  Maktabda  haftasiga  2  soat 
o’tkaziladigan  jismoniy  tarbiya  darsi  bola  organizmiga  to’laqonli  jismoniy 
yuklama  berish  uchun  yetarli  emasligini  hamda  ilmiy  tadqiqotlarga  ko’ra 
o’quvchilarning kundalik harakatga bo’lgan fiziologik 45 daqiqali jismoniy tarbiya 
darsi faqatgina 11% ni hisobga olgan holda O’zbekiston Respublikasi Xalq ta’lim 
vazirligi  1-4  sinf  o’quvchilari  bilan  qo’shimcha  mashg’ulot  darslarni  o’tkazish 
uchun  maktab  ixtiyoridagi  soatdan  foydalanishga,  haftasiga  3  soatgacha,  agarda 
qayerda  imkoniyat  bo’lsa,  4-5  soatli  jismoniy  tarbiya  soatlarini  o’tishga  ruhsat 
etildi.  Respublikamizning  urf-odati  va  milliy  an’analariga  ko’ra,  yosh 
hususiyatlarini  hisobga  olgan  holda,  o’quvchilarning  jinsiga  qarab  sinfni  ikki 
guruhga  bo’lish  masalasi  hal  etildi.  Qiz  bolalar  bilan  (8-9  sinflarda)  darsni  ayol 
o’qituvchi olib borishni maqul deb topdi. Jismoniy tarbiya darslarini o’tkazishdan 
maqsad  -  bolalarning  salomatligini  saqlash,  ularning  jismonan  yetuk  bo’lib 
yetishishlari  uchun  shart-sharoitlar  yaratish  va  mashg’ulotlarda  xavfsizlik 
qoidalariga  rioya  qilish  ko’nikmalarini  shakillantirish.  Qanday  holatda  bo’lmasin, 
barcha  imkoniyatlardan  foydalanib,  jismoniy  tarbiya  darslarini  muntazam  tashkil 
etish,  ularda  o’quvchilarning  faol  qatnashishini  ta’minlash,  organizmiga  foydali 
yuklamalar  berish  juda  muhim.  Shunday  qilib,  1-sinfdan  4-sinfgacha  maktab 
dasturidagi  bo’limlar  bo’yicha  o’quv  yiliga  tavsiya  qilinadigan  o’quv  soatlar 
quyidagicha belgilangan (2010-yildagi dasturdan olindi).