O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'lim vazirligi

Boshlang‘ich sinflar uchun "Alpomish" va “Barchinoy” testlari bo’yicha sinov 
turlari va me’yorlari. 
5-6 yoshlar. 
№ 
Sinov turlari 
O’lchov birligi 
O‘g‘il bolalar 
Qiz bolalar 
Hisob 
nishon 
hisob 
nishon 
1 
Mokisimon yugurish 3x10m 
Soniya 
10.8 
 
11.2 
 
2 
Arg’amchida sakrash 
(1 daqiqa) 
Marta 
18 
 
20 
 
3 
Ko‘p sakrashlar 
 (bitta oyoqda) 
Marta 
14 
 
10 
 
4 
Joyida turib uzunlikka 
sakrash 
Sm 
105 
 
90 
 
5 
Kichik to‘pni 1x1 m.li 
nishonga uloqtirish 8metdan 
5 imkoniyatda 
3 
 
2 
 
6 
Gimnastika devoriga 
tirmashib chiqish 
Sm 
200 
 
150 
 
7 
Osilish va sakrashlar 
 
Bilish 
 
bilish  
 
8 
Suzish (suvda o‘yinlar) 
Daqiqa 
15 
 
12 
 
9 
Tabiatga sayr qilish 
Km 
1 
 
1.5 
 
10 
Buyumlar bilan harakatli 
o‘yinlar 
 
Bilish 
 
bilish 
 
                                                   7-8 yoshlar. 
№ 
Sinov turlari 
O’lchov birligi 
O‘g‘il bolalar 
Qiz bolalar 
Hisob 
nishon 
Hisob 
Nishon 
1 
Mokisimon yugurish 3x10m 
Soniya 
9.8 
9.7 
10 
9.8 
2 
Arg’amchida sakrash 
(1 daqiqa) 
Marta 
50 
60 
60 
70 
3 
Kichik to‘pni 1x1 m.li 
nishonga uloqtirish 
8metrdan 
5 imkoniyatdan  
3 
4 
2 
3 
4 
Joyida turib uzunlikka 
sakrash 
Sm 
110 
120 
95 
110 
5 
Gimnastika devoriga 
tirmashib chiqish 
Soniya 
6 
4 
7 
5 

---

 
13 
 (tepaga-pastga) 
6 
Ag‘darilgan gimnastik 
o‘rindiq ustidan yurish 
(muvozanatga) 
Metr 
4 
5 
5 
6 
7 
Suzish (suvda o‘yinlar) 
Daqiqa 
15 
17 
12 
15 
8 
Sayrga chiqish 1.5-2km 
Yordam berish malakalarini egallash 
 
9 
 To‘pli harakatli o‘yinlar 
            Daqiqa  
 
 
15 
 
12 
 
 
 
10 
Estafetalar  
Vaqtsiz  
 
 
 
 
                                                     9-10 yoshlar. 
№ 
Sinov turlari 
O’lchov birligi 
O‘g‘il bolalar 
Qiz bolalar 
Hisob 
nishon 
Hisob 
Nishon 
1 
Baland startdan 30 m.ga 
yugurish 
Soniya 
5.7 
5.2 
5.9 
5.4 
2 
Arg’amchida sakrash 
(1 daqiqa) 
Marta 
65 
75 
80 
90 
3 
Kross 1000m 
Daq.son. 
7.50.0 
7.20.0 
8.30.0 
8.00.0 
4 
Joyida turib uzunlikka 
sakrash 
Sm 
120 
130 
100 
120 
5 
Kichik to‘pni 1x1 m.li 
nishonga uloqtirish 
12mertdan 
5 imkoniyatdan  
3 
4 
2 
3 
6 
Kichik to‘pni yugurib kelib 
uzoqqa uloqtirish 
Metr 
22 
25 
16 
20 
7 
Arqonga tirmashib chiqish 
(hoxlagan usulda) 
Metr  
2.0 
2.5 
1.5 
2.0 
8 
Turnikka osilgan xolda 
qo‘llarni chalkashtirib 
harakat qilib yurish 
Marta  
8 
10 
 
5  
 
7 
 
9 
Sayrga chiqish 3km 
                                    Malakalarini egallash 
 
 
 
 
10 
Suzish  
Metr   
17 
20 
15 
18 
  
                             
         
    
Maktabdan tashqari ishlar. 
 
      Bolalar  va  o‘smirlar  sport  maktablari,  sport  inshootlari,  suv  havzalari, 
istirohat bog‘lari, madaniyat uylari, madaniyat saroylari qoshidagi sport to‘garaklari, 
jismoniy madaniyat mashg‘ulotlari, uy joy boshqarmalari, mahalla fuqarolari yig‘ini 
va  boshqalar  tomonidan  bolalar  sport  to‘garaklari  va  boshqalar  tarzida  sog‘ligi, 
yoshi,  jismoniy  tayyorgarligiga  qarab  ajratib  olinib,  turli  yoshdagilar  uchun 
muntazam ravishdagi mashg‘ulotlar tashkil etiladi. 
    O‘zgarib  turadigan  tarkib  bilan  o‘yinlar,  oilaviy  musobaqalar,  ommaviy 
krosslar (yuguruvchilar kuni), turli xildagi musobaqalar o‘tkaziladi. 
   Maktab  sport  bazasidan  tashqari  mahallasi  yoki  jamoa  xo‘jaligidagi  mavjud 
stol  tennisi,  voleybol,  qo‘l  to‘pi,  harakatli  o‘yinlar,  yengil  atletika,  gimnastika, 

---

 
14 
shaxmat-shashka  va  boshqa  ommaviy  halq  o‘yinlarining  mashg‘ulotlari 
maydonchalaridan  va  ulardagi  bolalarni  sport  jihozlaridan  foydalanishni  yo‘lga 
qo‘yadi. 
   Ommaviy  tadbirlar  uchun  sport  jihozlarini  kerakli  miqdorda  maktab 
ustaxonalaridan foydalanib, bu ishga o’quvchilarni va ularning ota-onalarini, otaliq 
tashkilotlarini jalb etib tayyorlaydi, quradi va ta`mirlaydi. 
  Sport  mashg‘ulotlarini  va  ommaviy  tadbirlarini  o‘tkazish  uchun  maktabga 
yaqin joylashgan sport bazalarida mashg‘ulotlarni yo‘lga qo‘yish muammolarini hal 
qiladi.  Shaxsiy  sport  klublar  va    ularning  anjomlaridan  moddiy  texnik  bazasi, 
mutaxassislaridan foydalanishni yo‘lga qo‘yadi. 
Ta’mirga  muhtoj  jihozlar,  sport  anjomlari,  kompleksli  sport  maydonlari, 
bolalar  parki,  sport  inshootlarini  betartib  saqlash,  musobaqalar,  ommaviy  tadbirlar 
o‘tkaziladigan joylar, maydonlar, inshootlarda texnik xavfsizlikni ta’minlaydi.  
Maktab  komissiyasi  a’zolarini  tanlashda  tajribali  jismoniy  madaniyat 
o’qituvchilari  odatda,  duradgor,  payvandchi  va  boshqa  turli  xil  kasb-hunarga  ega 
bo‘lgan oila farzandlarini, o‘zi shunday ishlarga ishtiyoqmand o’quvchilarni topib, 
ulardan foydalanishni yo‘lga qo‘yadi. Pardozlovchi-shuvoqchi, bo‘yoqchi va boshqa 
ko‘plab kasblarga ega bo‘lganlarni jamoatchilik asosidagi faoliyatidan maktab sporti 
hayotida  sport  zallar,  sport  maydonlari  uloqtirish  va  sakrash  sektorlarini 
ta’mirlashda,  sport  jihozlari  va  anjomlarini  sotib  olib  o‘rnatish,  ta’mirlash  o‘zlari 
tayyorlashi mumkin bo‘lgan nostandart jihozlarni qurishda foydalanadi.  
Bu  komissiya  maktab  sport  bazasi  va  jihozlarini  saqlash,  nosoz,  foydalanish 
uchun yaroqsizlarni ajratadi, yangilarini sotib olishda, eng kerakli hisoblanganlarini 
birinchi  navbatda,  so‘ng  qolganlarini  maktab  mablag‘i,  ota-onalar  qo‘mitasi 
hayriyasi,  homiylar,  vasiylar  mablag‘larini  o‘rinli  sarflash  ishlarini  nazoratida 
ishtirok  etadi.  Jamoatchilik  asosida  yangi  qurilish,  ta’mirlash  ishlarini  yo‘lga 
qo‘yadi.  
Maktab  sport  maydonlarini  mashg‘ulotlar  uchun  tayyor  saqlash  maqsadida 
eng  avvalo  jismoniy  madaniyat  o’qituvchilari,  so‘ng  jismoniy  madaniyat 
faollaridan  maxsus  jadval  asosida  navbatchilik  tashkil  etiladi.  Jamoa  va  shaxsiy 
gigiyena  talablari  normalariga  rioya  qilishni  amalga  oshiradi,  nazorat  qiladi  (suv 
sepish  zarur  bo‘lgan  maydonlar,  ularni  chizishga  zaruriyat  bo‘lgan  ishlarni, 
supurish,  ochiq  maydonlarda  yomg‘irdan  so‘ng  hosil  bo‘lgan  nosozliklarni  oldini 
olish,  jamoatchilik  asosida,  hashar  yo‘li  bilan  manzarali  va  soya  beradigan 
daraxtlarni  ekish  va  ularni  parvarishlashdek,  obodonchilik    ishlarini  yo‘lga 
qo‘yadi).  Shuningdek,  qo’llanmada  jismoniy  tarbiya  fanidan  umumiy  o’rta 
ta’limning davlat ta’lim standarti mazmuni ham to’liq yoritilgan.