O’zbekisтon respublikasi xalq тa’lim vazirligi navoiy davlaт pedagogika instituтi biologiya o’qiтish meтodikasi

Bob mazmunini yoritishga xizmat qiladigan dars tipi
ga mansub darslarning tuzilishi
turlicha bo’ladi, umumiy holda quyidagi bosqichlarni o’z ichiga oladi:
Тashkiliy qism
O’quvchilarning bilim, ko’nikma va malakalarini nazorat qilish va baholash.
Yangi o’quv materialini o’rganish.
O’rganilgan bilimlarni mustahkamlash
Uyga vazifa berish.
Yuqorida qayd etilgan bosqichlarning ketma-ketligi doimiy emas, ularning o’rni
o’zgarishi, ya’ni avval yangi o’quv materialini o’rganilib, so’ngra boshqa bosqichlar amalga
oshirilishi mumkin.
O’quv materialining mazmuni, o’quvchilarning yosh va psixologik xususiyatlari,
tayyorgarlik darajasi hisobga olingan holda dars bosqichlariga ajratilgan vaqt taqsimoti ham
turlicha bo’ladi.
V–VII sinflarda tashkil etiladigan darslarda o’quvchilarning yosh va psixologik
xususiyatlari yuqori sinf o’quvchilariga nisbatan farq qilganligi sababli o’quv faoliyati
turlarini xilma-xillashtirish, yangi o’quv materialini o’rganishga nisbatan, mustahkamlashga
ko’proq vaqt ajratiladi, VIII-IX-sinflarda esa, o’quv materialini o’rganishni mustaqil ish
bilan uyg`unlashtirish hisobiga vaqtning asosiy qismi yangi o’quv materialini o’rganishga
sarflanadi.
Umumiy o’rta ta’lim maktablarining 9-sinfida biologiyani o’qitishda o’quvchilarning
bilish faoliyati xususiyatlari, mustaqillik darajasi hisobga olingan holda, yangi o’quv
materialini mustaqil o’rganish yo’lga qo’yiladi. Bu jarayonda ma’ruza, seminar, modulli
dars, konferensiya darslaridan foydalaniladi.
Mazkur darsda o’quvchilar o’quv materialini mustaqil holda darslik va qushimcha
adabiyotlar yordamida o’rganadilar. Yangi
mavzuni o’rganishda ular tomonidan
tayyorlangan ma’ruzalar asosiy axborot manbai bo’lib xizmat qiladi. O’qituvchi ushbu
ma’ruzalarning mazmuni dastur talablariga javob berishini nazorat qiladi. Har bir dars
strukturasi unda foydalaniladigan texnologiya talablaridan kelib chiqqan holda turlicha
ko’rinishga ega bo’ladi. Hamkorlikda o’qitish texnologiyasining komandada o’qitish
metodiga asoslangan darsning strukturasi va ishlanmasi berilmoqda.