O’zbekiston respublikasi veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo’mitasi samarqand veterinariya meditsinasi instituti veteriariya jarrohligi kafedrasi operativ xirurgiya va anesteziologiya fanidan

Hayvonlarni fiksatsiya qilishda maxsus usullardan foydalanish
Burash usuli (zakrutka). Burash usulini qo’llash uchun ilmoqli xalqa yumshoq baquvvat arqondan yasaladi, uning diametri 10-12 sm bo’ladi. Yasalgan halqa baquvvat yog’och temir dastaga o’rnatiladi. Uni ishlatish uchun chap qo’lning hamma panjalarini halqaning ichidan o’tkazilib, keyin labini yoki qulog’ini ushlab halqaning ichidan o’tkaziladi va dastani o’ng qo’l bilan buraydi. Tekshirish tugagach halqa molning labidan yoki qulog’idan bo’shatib olinadi, keyin buralgan deb yoki quloq qo’l kafti bilan ishqalanib qon aylanish jarayonining asl holatiga keltirishga harakat qilinadi. Bu usulni 15-20 minutdan ko’p qo’llash mumkin emas.
Qoramollar uchun Garmonning burun qisqichi ishlatiladi, u burun teshiklari oralig’idagi to’siqni qisadi. Bo’ysunmaydigan ho’kizlarning burun teshiklari oralig’i devoriga doimiy ravishda xalqa o’tkazilib qo’yiladi.


1-rasm. Qoramollarni tik xolatda fiksasiya qilish.
Oyoqlarni bog’lash usullari.
1. Qoramolning oldingi oyog’ini ko’targan holda sirg’anuvchi halqa yordami bilan fiksatsiya qilish. Oyoqning ikkinchi barmog’iga (putka) Xelkovskiy halqasi o’tkaziladi. Keyin shu halqa orqali uzunligi 4-5 metrli arqon-ip bog’lab qoramolning orqa tomoniga irg’itilib, uni uo’krak qafasi ustida ushlanadi. Yordamchi arqon uchini ushlab tortgan paytda oyoqning bilakuzuk bo’g’imi bukiladi.
2. Orqa oyoqni ko’targan holatda fiksatsiya qilish usuli. Orqa oyoqning ikkinchi barmog’iga halqani
(putkani) ilintirib, undan uzunroq
2- o’tkazib bir uchini bo’yin yoki dum ildiziga, ikkinchi erkin uchini ushlab tortganda oyoq majburan yuqori ko’tariladi.
2-rasm. Qoramollarni oyoqlarini bog’lash


Katta hayvonlarni yiqitish usullari.
Qoramollarni yiqitish. Gess usuli bo’yicha bitta arqon yordami bilan yiqitish. Uzunligi 8-10 metr arqonning bir uchini qoramolning shoxiga bog’lab, keyin u bilan ko’krak va beldan hayvon tanasiga o’raladi. Arqon uchidan tortilish natijasida qoramol yotishga majbur bo’ladi. Qoramol yiqilgandan keyin oyoqlari bog’lanadi.