O’zbekiston respublikasi veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo’mitasi samarqand veterinariya meditsinasi instituti veteriariya jarrohligi kafedrasi operativ xirurgiya va anesteziologiya fanidan

Operasiya texnikasi:
Ayg’irlarni axtalaganda Zand axtalash kiskichi yoki emaskulatordan foydaanish mumkin. Ularni kullashdan asosiy maksad tomirlarda trolib xosil kilib, kon okishini oldini olish.
Chap qo’l bilan urug’don xaltani terisi taranglashtiriladi, buning uchun jgutdan xam foydalanish mumkin. Skalpel yordamida burtib turgan yuzasida ikkita bir xil parallel kesim olib boriladi, barcha to’qimalar to urug’dongacha kesiladi, agar navda urug’don xam kesilib ketsa muxim axamiyatga ega emas. Umumiy kin pardani kesimi terining kesimiga mos tushishi kerak. Urug’don chap kul bilan jarohat orkali tashkariga chikariladi, kin payi tekislanib umumiy kin pardaga yakinlashtirilib kesiladi. Agar pay urug’don ortigiga yakin kesilsa urug’ arteriyasi shikastlanishi mumkin.
Shundan sung urug’don va tizmachasi umumiy qin pardadan 7 – 10 sm uzunlikda ajratib olinadi.
Ajralgan umumiy qin parda pinset yordamida qin kanaliga kirgiziladi.
Urug’don tizmachasi bilan tashqariga chikariladi, xalta va umumiy qin parda yuqoriga chov tarafga ko’tariladi va urug’don olib tashlash boskichiga o’tiladi.
Zand kiskichi ishlatilsa, urug’dondan 7 – 9 sm yukoridan tizmacha kisiladi va urug’don uz uki atrofida 10 – 15 marta buraladi to uzilib tushguncha. Burash natijasida kon tomirlar mustaxkam yopiladi.
Emaskulyator ishlatilganda urug’don tizmachadan buralmasdan olib tashlanadi. Chunki emaskulyator kisuvchi va kesuvchi yuzalarda tuzilgan emaskulyator urug’don tizmachasida 5 – 6 minut ushlab turiladi.
Yopik usul bilan axtalash – bunda urug’don leщyotka yoki ligatura ishlatilib olib tashlanadi.
Liщyetka yordamida axtalash – urug’don xalta umumiy kin pardagacha kesib boriladi. urug’don umumiy kin parda bilan tashkariga chikariladi, bushlikda organ to’qimalar yuk ekanligi aniklangandan keyin tizmacha 180^oS buraladi va 7 sm teparokdan steril leщyetkani kuyilib berkitish lozim. Leщyetkadan 2 – 2,5 sm pastrok tizmacha kesiladi va urug’don olib tashlanadi. 7 – 8 kundan keyin leщyetka olinadi yoki uz – uzidan tushib ketadi.
Ligatura kuyib axtalash – urug’don tizmacha bilan tashkariga chikarilgandan keyin yukoridan Zand kiskichi bilan tizmacha kisiladi. Kiskich olingandan keyin tizmacha 180^oS buralib yana bir marta kisiladi, xosil bulgan arikchaga ketgut kuyilib boglanadi. Ikki – uch barmok pastdan kelib olib tashlanadi.