O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta Maxsus Ta’lim Vazirligi Toshkent Islom Universiteti

 
Bell−Lapadula modeli. 
 
 
Ushbu  model  asosan  kirishni  nazorat  va  boshqarish  uchun  mo‘ljallangan.  Ushbu  modelda 
qo‘yilgan shartlar tahlil etilib, yuqori darajali ma’lumotlarni past tabaqali  sub’ektlar ko‘rishi va olishligi 
mumkin emasligi belgilab qo‘yiladai. 
 
Bell−Lapadula klassik modeli 1975 yili MITRE Corporation kompaniyasining xodimlari Devid 
Bell  va  Leonard  Lapadula  tomonidan  yozib  chiqilgan  edi.  Bu  modelning  ishlab  chiqilishiga  mahfiy 
ma’lumotlar (xujjatlar) ni havfsizligini ta’minlash masalasi edi. 
 
Ushbu  model  quyidagicha  ishlaydi:  xar  bir  sub’ektga  (shahsga,  xujjatlar  bilan  ishlaydigan 
xodimlarga)  va  ob’ektlarga  (xujjatlarga)  konfidentsial  belgi  taqdim  etiladi,  ya’ni  eng  yuqori  (juda 
mahfiy), mahfiy (mahfiy), hizmat yuzasidan va ochiq (hamma uchun mumkin). Past darajali sub’ektlar 
yuqori  darajali  ma’lumotlarni  ko‘rishga  yoki  olishga  huquqlari  yo‘q.  Sub’ektlarga  past  darajali 
ob’ektlardan ma’lumotlarni ko‘chirish ham man etiladi.