Bifurkasiya ikkilanish nuqtalarining mavjudligini hamda rivojlanish davomining har xilligini nazarda tutadi. Ularning faoliyati natijalarini oldindan bashorat qilish qiyin. I. Prigojinning fikriga ko’ra, bifurkasiya jarayonlari tizimning murakkablashuvidan dalolat beradi. N. Moiseyevning fikricha, «ijtimoiy tizimning har bir holati bifurkasiya holatidir».
Fluktuasiyalar umumiy holda ta’sirlantirishni anglatadi. Ularning ikki katta turkumi: tashqi muhit yaratadigan fluktuasiyalar va tizimning o’zida vujudga keladigan fluktuasiyalar farqlanadi. Ba’zan fluktuasiyalar juda kuchayib, tizimni to’la egallab olishi va mohiyat e’tibori bilan uning mavjudlik tartibini o’zgartirib yuborishi mumkin. Ular tizimni unga xos bo’lgan «tartib turi»dan olib chiqadi, ammo xaosga olib chiqadimi yoki yo’qmiI – bu masalaning boshqa tomoni.
Do'stlaringiz bilan baham: |