O‘zbekisтon respublikasi

Gruntning solishtirma qarshiligini nazorat elektrodi usulini qo‘llab o‘lchash. Bu usulda yerga ulash qurilmasi qilinadigan maydonga o‘lchamlari haqiqiy yerga ulagichlarga teng bo‘lgan nazorat elektrodi (NE) qoqiladi. Nazorat elektrodidan kamida 20 metr va bir biridan ham eng kamida shuncha masofa uzoqlikda yerga yordamchi elektrod (YoE) va zond (Z) qoqiladi. Bu elektrodlar uzunligi 0,8...1,0 m, diametri 10...20 mm dan kam bo‘lmasligi lozim. Keyin esa MS-0,8 yoki M-416 asbobini qo‘llab nazorat elektrodining qarshiligi o‘lchanadi (4.27 – rasm).
Grunt solishtirma qarshiligi quyidagi ifodadan topiladi (Om∙m):

_g 
2,73R_S  l
lg ^{2  l}  0,5  lg ^{4  t  l}

, (4.18)

d 4  t  l

bu yerda
R_S – nazorat elektrodining o‘lchangan qarshiligi, Om;

l – elektrod uzunligi, m;
d ^{– elektrod diametri, m;}
t – elektrod o‘rtasidan yer yuzasigacha bo‘lgan masofa,
^{t  (l / 2)  h} , m;

h  0,5...0,8 – elektrodlar ko‘miladigan ariqcha chuqurligi, m.

21. 
    – rasm. M-416 asbobi yordamida gruntning solishtirma qarshiligini nazorat elektrodini qo‘llab o‘lchash sxemasi: 1-bosiladigan tugmacha, 2-to‘g‘rilagich, 3-
    

sezgirlik dastagi, 4-reoxord, 5-daraja o‘zgartirgich dastagi.