O‘zbeкiston respubliкasi



Download 3,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet214/382
Sana14.06.2022
Hajmi3,47 Mb.
#669866
1   ...   210   211   212   213   214   215   216   217   ...   382
Bog'liq
hozirgi ozbek tili

«Dona son» LMG
. Dona son 
-ta 
qo‗shimchasi va 
dona, nafar, 
bosh 
kabi hisob so‗zi bilan hosil qilinadi. 
-ta 
qo‗shimchali dona son 
predmetning miqdorini donalab ko‗rsatish uchun ishlatiladi: 
Bitta 
bargni uzib Zokir otaga uzatdi
. (A.Qahhor) 
Bu affiks har qanday son o‗zagiga qo‗shilib kela oladi: (
to„qqizta
)

(
o„n to„rtta
)

(
uch yuzta
)

(y
etti yuzta
). Undan keyin ko‗plik shakli 
qo‗shilmaydi. 
Egalik affiksining dona son qo‗shilishidagi o‗ziga xoslik 
shundaki, bunda III shaxs birlik (
bittasi
)

(
oltmish oltitasi
) va boshqa 
shaxsning ko‗plik (
sizning beshtangiz, bizning o„ntamiz
) shakli faol. 
Dona son fe‘l oldida kelganda tarz ma‘nosini ifodalab, gapda hol 
bo‗lib keladi: 
Men 
bitta 
gapiraman
. Yuklama olib «chegaralab, ayirib, 
donalab, 
kamaytirib 
ko‗rsatish» ma‘nosini ham ifodalaydi: 
(
to„rttagina
)

(
uchtagina
). 
Dona son ko‗rsatkichi 
nafar, bosh, jon, dona 
so‗zi bilan 
ma‘nodoshlik munosabatida bo‗ladi: 
bitta – bir dona, o„nta – o„n 
nafar, beshta – besh jon 
kabi. 
«Chama son» LMG
. Chama son 
-tacha, -lab, -larcha 
qo‗shimchasi, sonning juft shakli, 
taxminan, qariyb, taqriban, 
chamasi, yaqin, kamida, ortiq/mo„l(roq) 
kabi ravish va boshqa turkum 
so‗zi orqali hosil qilinadi: 
o„nta ishchi, millionlab yurtdoshlar, 
o„nlarcha mashina, soat o„n birlar, uch-to„rt kun, taxminan o„nta, 
yuzga yaqin, kamida besh mingta, sakson besh mingdan ortiqroq

Hisob so‗zi bilan kelgan son 
-cha 
qo‗shimchasi bilan chama 
ma‘nosini beradi: 
uch yilcha burun, besh kilometrcha


Download 3,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   210   211   212   213   214   215   216   217   ...   382




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish