O‘zbeкiston respubliкasi


MAVZU YUZASIDAN SAVOL VA TOPSHIRIQLAR



Download 3,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet349/382
Sana14.06.2022
Hajmi3,47 Mb.
#669866
1   ...   345   346   347   348   349   350   351   352   ...   382
Bog'liq
hozirgi ozbek tili

MAVZU YUZASIDAN SAVOL VA TOPSHIRIQLAR 
1.
Gapning akyual bo‗linishi haqida gapiring. 
2.
Prosodik aktuallashtiruvchi vositalar qaysilar? 
3.
Emfatik emotsional urg‗u haqida gapiring. 
4.
Leksik va grammatik aktuallashtiruvchi vositalar haqida 
gapiring. 
5.
Кommunikativ bo‗linmas gapni tavsiflang. 


428 
NUTQIY GAPNING EMOTSIONALLIKKA KO„RA 
TURI 
Tayanch tushunchalar 
emotsionallik, his- hayajonli gap, his- hayajonsiz gap, emfatik 
urg„u 
108-
 
§. Nutqiy gapning emotsionallikka ko„ra tasnifi. 
Bunga ko‗ragap ikkiga bo‗linadi: 
1)
his- hayajonli gap; 
2)
his- hayajonsiz gap. 
Gap, ifoda maqsadidan qat‘i nazar, his-hayajonli yoki his- 
hayajonsiz bo‗ladi. Qiyoslang: 1. 
Men keltiraman – 
ifoda maqsadiga 
ko‗ra darak gap, emotsionallikka ko‗ra his-hayajonsiz gap. 2. 
Men 
keltiraman! – 
ifoda maqsadiga ko‗ra darak gap, emotsionallikka ko‗ra 
his-hayajon gap. 
His-hayajonli gapda, fikr bilan birgalikda, so‗zlovchining kuchli 
his-tuyg‗ulari ham namoyon bo‗ladi. Demak, darak, so‗roq, buyruq 
gapga maxsus ohang berilishi natijasida his-hayajonsiz gap his- 
hayajonli gaplarga aylanadi: 1. 
Futbol boshlandi! 2. Otam keldimi?! 3. 
Hayda! 
Darak gap, ko‗pincha, his-hayajonsiz, buyruq gaplar esa his- 
hayajonli bo‗ladi. 
His-hayajonli gap his-hayajon darajasiga ko‗ra ikkiga bo‗linadi: 
1)
 
fikrni his-hayajon bilan ifodalovchi gap: 
Futbol boshlandi! 
Men keltiraman! 
2)
 
so‗zlovchining emotsional tuyg‗usini ifodalovchi gap: 
Oh! 
To„y muborak! Ura! 
His-hayajon gapning o‗ziga xos fonetik, leksik va grammatik 
belgisi bor: 
1)
maxsus ohangga egalik; 
2)
 
gap tarkibida his-hayajon ifodalovchi so‗zlarning bo‗lishi: 
eh, 
oh, naqadar, qaniydi va hokazo
3)
 
gap bo‗laklari tartibining o‗zgarishi: 
Oltin bu vodiylar, jon 
O„zbekiston!; 
4)
 
emfatik urg‗u olgan so‗zni takrorlash: 
Sizdan so„radim, 
sizdan; 
5)
his-hayajon gap ko‗pincha bir tarkibli bo‗ladi: 
Ura! Dunay! 
Dunay



429 

Download 3,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   345   346   347   348   349   350   351   352   ...   382




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish