O‘zbekistоn respublikаsi

5. Avtomobilni sust xavfsizligi uni baholash.

• 5. Avtomobilni sust xavfsizligi uni baholash.
• Beshinchi bobning 5.2 bo`limida ta’kidlanganidek, sust xavfsizlik tashqi va ichki qismlarga bo`linadi. Tashqi sust xavfsizlikka qo`yiladigan talablarga asosan, avtomobil konstruktsiyasi va undagi elementlar shunday qilinishi kerakki, YTH vujudga kelganda avtomobil konstruktsiyasi va undagi elementlardan insonlarga keltiriladigan zarar minimal bo`lishi kerak. Ichki sust xavfsizlik esa avtomobil ichidagi haydovchi va yo`lovchilarning xavfsizligini (hayotini va sog`ligini) ta’minlashga qaratiladi.
• Avtomobillarning sust xavfsizligini baholash uchun bir nechta o`lchamlar taklif qilingan. Eng oddiy o`lchov - bu og`irlik omili bo`lib - YTH tan jarohati olganlar (Nt) va halok bo`lganlar (Nx) sonini YTH umumiy soniga (NYTH ) nisbati bilan aniqlaydilar, unda YTHning og`irlik darajasi quyidagicha baholanadi:

Avtomobil salonida odamlarning harakatlanishini chegaralash uchun turli tuzilishdagi xavfsizlik tasmalari, xavfsizlik yostiqchalari (puflanadigan qoplar), suyanchiqlar, bosh suyanchiqlari va boshqalardan foydalaniladi.

• Avtomobil salonida odamlarning harakatlanishini chegaralash uchun turli tuzilishdagi xavfsizlik tasmalari, xavfsizlik yostiqchalari (puflanadigan qoplar), suyanchiqlar, bosh suyanchiqlari va boshqalardan foydalaniladi.
• Jarohat olish uchun xavfli bo`lgan detallar o`tkir qirralarsiz va burchaklarsiz, tugmachalar, ruchkalarning qalqib chiqib turgan qismlari cho`ktirilgan va yumshoq qatlam bilan qoplangan bo`lishi zarur. Oyna qiyshayuvchan va zarbda amortizatsiya berishi kerak. Oynalar sindirilganda ular kesib yuborishi mumkin bo`lgan o`tkir qirrali va burchakli bo`lakchalar hosil qilmasliklari lozim.
• Tashqi sust xavfsizlikni ta’minlash uchun turli xavfsiz bamperlarga quyidagi talablar qo`yiladi:
• egiluvchan amortizatsiya qiluvchi qismlar bilan jihozlash;
• sintetik materiallardan yasash;
• havo orqali amortizatsiya qiluvchi qismlar bilan jihozlash.
• Piyodalarning jarohatlanishlarini kamaytirish uchun engil avtomobillarga ushlab qoluvchi himoya qolipi o`rnatish tavsiya qilinadi.