O‘zbeкiston respubliкasi



Download 0,83 Mb.
bet256/403
Sana18.02.2022
Hajmi0,83 Mb.
#453705
1   ...   252   253   254   255   256   257   258   259   ...   403
Bog'liq
HO\'AT. 2010. R.Sayfullayeva..

Кo‘makchi


kabi, singari, sari, sayin, dovur, uchun, orqali

-dek, -day, dayin,
-cha

old, oldin, orqa, qarshi, avval, bo‘ylab, ko‘ra, qarab, tomon

Bog‘lovchi

va, hamda, ammo, lekin, biroq, chunki,
shuning uchun, agar, go‘yo, toki, basharti, garchi, xoh, dam, yoki, yoxud, yo

-ki, (-kim), -u, -yu, -da

vaqtida, bir, ba’zan, gohida

Yuklama

axir, hatto, faqat, ham,
naq, go‘yo, go‘yoki, atigi

-mi, -ku, -gina, -u, -yu, -da, -a, -oq,
(-yoq), -dir

yolg‘iz, ba’zan, bir

Bugungi kunda yordamchi so‘zni har tomonlama o‘rganish, uni lisoniy tahlil qilish ishlari tilshunosligimizda davom etmoqda.


67-§. Кo‘makchi. Turkiy tillarda (jumladan, o‘zbek tilida ham) ko‘makchi ko‘pdan buyon tilshunoslarning tekshirish manbai bo‘lib kelmoqda. O‘zbek tilidagi ko‘makchiga birinchi bo‘lib mukammal ta’rifni A.N.Кononov bergan: «Кo‘makchilar shunday bir gruppa so‘zlarki, ular ot bilan yoki obyekt bilan predikat orasidagi qurol-vosita, maqsad, sabab, payt, masofa, yo‘nalish, o‘xshatish kabi munosabatning yaratilishida xizmat qiladi». Sh.Shoabdurahmonov ham o‘zining «Yordamchi so‘zlar» asarida ko‘makchiga shunday ta’rif bergan: «Кo‘makchi obyektning obyektga yoki obyektning predikatga bo‘lgan turli grammatik munosabatini ko‘rsatuvchi yordamchi so‘zdir». Darhaqiqat, ko‘makchi mustaqil so‘z orasidagi tobe munosabatni ifodalash va kelishik ma’nosini aniqlashtirish, to‘ldirish uchun xizmat qiladi. Shu xususiyati bilan ko‘makchi bog‘lovchi va yuklamadan farq qiladi. Кo‘makchi ma’no va vazifa jihatidan kelishik qo‘shimchasiga yaqin turadi. Shuning uchun ba’zan kelishik shaklidan anglashilgan ma’no ko‘makchi bilan ham ifodalanadi (Mashinada keldim – mashina bilan keldim. Ukamga oldim – ukam uchun oldim kabi). Lekin ular kelishik affiksiga qaraganda ma’noni aniq, konkret ifodalaydi.



Download 0,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   252   253   254   255   256   257   258   259   ...   403




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish